انتقاد تند روزنامه ها از اتباع افغانستان / هشدار دادستان ورامین درباره تهدید
حضور گسترده و بدون ضابطه اتباع افغانستانی در بازار کار ایران، به ویژه در سال های اخیر، تبدیل به یکی از دغدغه های جدی جامعه شده است. این موضوع در کنار فقدان سیاست های مهاجرتی روشن، سبب بروز تبعات اقتصادی، اجتماعی و امنیتی گسترده ای در کشور شده است.
ضعف سیاست گذاری مهاجرت و تبعات اقتصادی بر کارگران ایرانی
اصلی ترین نگرانی در خصوص ورود کارگران افغانستانی، تأثیر مستقیم بر وضعیت معیشتی و امنیت شغلی کارگران ایرانی است. نیروهای مهاجر که به دلیل نداشتن بیمه و خواسته های کمتر حقوقی، هزینه کمتری برای کارفرما دارند، منجر به کاهش دستمزد و استانداردهای شغلی برای ایرانیان شده اند. این شرایط سبب رقابت ناعادلانه میان کارگران مهاجر و بومی و فشار روز افزون بر اقتصاد خانواده های ایرانی شده است.
اثرات حضور مهاجران افغان در بازار مسکن
ورود بی سابقه مهاجران افغانستان به بازار کار و مسکن، به ویژه در بخش ساخت وساز، تأثیرات متعددی داشته است. طی سال های گذشته، تا ۵۰ درصد نیروی کار ساده در بخش ساختمان را اتباع افغان تشکیل می دادند. با کاهش حضور آنان، افزایش هزینه ساخت وساز و کمبود نیروی ماهر محسوس شده است.
مهدی سلطان محمدی، کارشناس مسکن: جایگزینی نیروی کار افغان با ایرانیان بسیار دشوار است. افزایش ناگهانی دستمزدها به دلیل کمبود نیروی متخصص، فشار مضاعفی بر شرکت ها و پروژه های عمرانی وارد کرده است.
افزایش تقاضا برای مسکن از سوی مهاجران نیز بازار مسکن را تحت فشار مضاعف قرار داده، اما خروج کامل این نیرو، بدون برنامه ریزی، چالش های اقتصادی جدی ایجاد خواهد کرد.
تمرکز مهاجران غیرمجاز در استان تهران؛ پیچیدگی های اجتماعی
براساس گزارش های رسمی، بیش از ۲ میلیون نفر از جمعیت اتباع افغانستان در استان تهران سکونت دارند که بخشی از آنان، حضور غیرقانونی دارند. تمرکز این جمعیت در مناطق جنوبی و حاشیه ای شهر، باعث افزایش آسیب های اجتماعی شامل سرقت، مواد مخدر، بیکاری و بی خانمانی شده است.
هشدار دادستان ورامین: اتباع افغان تهدید امنیتی برای دشت ورامین
علیرضا شمس، دادستان ورامین در جلسه شورای اداری اعلام کرد: «اتباع امروز در دشت ورامین تهدیدی جدی محسوب می شوند که اگر مدیریت نشود، به بحرانی امنیتی و اجتماعی تبدیل خواهد شد.»
وی همچنین به کمبود آب، زیرساخت های شهری، و فشار مضاعف جمعیتی اشاره کرد که در نتیجه افزایش مهاجرت غیرقانونی به این منطقه بوجود آمده است.
انتقاد روزنامه ها از سیاست های مهاجرتی دولت
روزنامه های جوان، فرهیختگان و چند رسانه دیگر، در روزهای اخیر انتقادی جدی نسبت به عملکرد دولت در خصوص ساماندهی اتباع افغان داشته اند. این روزنامه ها با استناد به مشاهدات میدانی و گزارش های شهروندی، سوءمدیریت نهادهای ذی ربط را عامل اصلی افزایش آسیب های اجتماعی، بیکاری و معضلات امنیتی می دانند.
روزنامه جوان: «کلید بیشتر ویلاها و باغ های لواسان، دماوند و ورامین، در جیب همین اتباع است. منابع کشور را مفت مصرف می کنند و پس از ارتکاب جرم ناپدید می شوند؛ گویی در یکی از کوچه های کابل قدم می زنید!»
منتقدان: نباید کرامت انسانی مهاجران نادیده گرفته شود
در مقابل، برخی رسانه ها و فعالان حقوق مهاجران تأکید دارند که برخوردهای شدید و تحقیرآمیز با مهاجران، نه تنها مغایر با کرامت انسانی است بلکه می تواند باعث گسترش تنش های اجتماعی در آینده شود.
روزنامه فرهیختگان نوشت: «نباید فراموش کنیم که بسیاری از مهاجران با مدارک قانونی، خانواده دارند، در ایران متولد شده اند، زندگی شکل داده اند و ناگهان در حال بازداشت و اخراج قرار می گیرند.
این روزنامه همچنین اعلام کرد: «استفاده از واژه هایی چون “شبه قانونی” مشکلات قانونی و اجرایی بسیاری به همراه دارد که تبعات آن به جامعه میزبان نیز کشیده خواهد شد.»
لزوم بازنگری در سیاست مهاجرت پذیری
با توجه به تحولات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور، لزوم تدوین طرحی جامع برای مدیریت هوشمند مهاجرت بیش از پیش حس می شود. این طرح باید پاسخگوی نیازهای داخلی به نیروی کار ارزان و تخصصی باشد، اما در عین حال، امنیت ملی، حقوق کارگران ایرانی و ساختار اجتماعی را نیز در اولویت قرار دهد.
پیشنهادات:
- ایجاد نظام ثبت نام و اعطای اقامت موقت کاری با نظارت شدید
- مجازات سنگین برای کارفرمایانی که از اتباع غیرمجاز استفاده می کنند
- بازنگری در برخوردهای امنیتی و حفظ کرامت انسانی مهاجران قانونی
- ارائه راهکار جهت آموزش و تربیت نیروی کار ماهر ایرانی در صنایعی نظیر ساخت وساز
سخن پایانی
بدون شک حضور بیش از ظرفیت مهاجران افغان در کشور، بدون برنامه ریزی و ضوابط مشخص، برای اقتصاد و جامعه ایران هزینه بار خواهد بود. اما راه حل، در طرد کامل آن ها نیست، بلکه در تنظیم منصفانه و مسئولانه روابط اجتماعی و اقتصادی با درک دقیق از واقعیت های داخلی و بین المللی است.
همه ملت ها در مسیر توسعه، چالش هایی داشته اند اما آنچه آن ها را متمایز ساخته نحوه تعامل با این چالش ها، با درایت، شأن انسانی و نگاه راهبردی بوده است.
نظرات کاربران