علی شمخانی در مصاحبه ای از لغو تحریم ها نظر داد! حمله یک نماینده بعد از آن
در روزهایی که بار دیگر اخبار توافق هسته ای و تحرکات دیپلماتیک میان ایران و آمریکا در صدر توجه رسانه ها قرار گرفته، مصاحبه صریح علی شمخانی با شبکه NBC آمریکا، واکنش های گسترده ای در فضای سیاسی ایران برانگیخته است. شمخانی، مشاور ارشد مقام معظم رهبری، در این گفت وگو از آمادگی ایران برای توافقی جدید در صورت لغو فوری تحریم های اقتصادی خبر داد. اما طوفانی که این اظهارات به راه انداخت، تنها در عرصه بین الملل باقی نماند و به سرعت فضای داخلی کشور را نیز تحت تأثیر قرار داد.
جزئیاتی از مصاحبه علی شمخانی با NBC
در این مصاحبه، علی شمخانی با نگاهی متفاوت نسبت به گذشته، اعلام کرد که تهران آمادگی دارد غنی سازی اورانیوم با درصد بالا را متوقف کرده، ذخایر موجود را به سطوح غیرتسلیحاتی تغییر دهد و نظارت کامل بازرسان بین المللی را بپذیرد. مشروط به اینکه ایالات متحده تمامی تحریم های اقتصادی علیه ایران را به صورت فوری لغو کند.
وی افزود: «اگر آمریکایی ها همانطور که می گویند رفتار کنند، یقیناً ما می توانیم روابط بهتری داشته باشیم.»
اصلی ترین پیام این گفتگو، نشان از باز شدن روزنه هایی برای احیای مجدد برجام یا توافقی مشابه داشت؛ روزنه هایی که البته با چالش های داخلی و بین المللی روبرو هستند.
حمله تند نماینده مجلس به علی شمخانی
در پی انتشار مصاحبه، واکنش تند برخی نمایندگان مجلس سر و صدای زیادی به پا کرد. علی اصغر نخعی راد، نماینده مشهد، با لحنی شدیداللحن در شبکه اجتماعی ایکس، شمخانی را مورد خطاب قرار داده و نوشت:
«شهید رئیسی شما را خوب شناخت که از دبیری شورای عالی امنیت برکنار کرد… اظهارات شما مورد استقبال ترامپ قرار گرفته. شما چه سمتی دارید که از طرف ایران سخن می گویید؟»
وی همچنین با اشاره به نقش شمخانی در دولت های پیشین افزود که او توسط خاتمی به عنوان وزیر دفاع و توسط روحانی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت منصوب شده و اکنون در جایگاهی نیست که چنین مواضعی را به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران بیان کند.
طعنه سنگین فلاحت پیشه: حالا پیشنهاد شما ترامپ را سر ذوق آورده؟
حشمت الله فلاحت پیشه، رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس، نیز در واکنشی به یادماندنی در ایکس نوشت:
«آقایی که امروز پیشنهاد نزدیک به تسلیم او ترامپ را سر ذوق آورده، شش سال پیش بخاطر طرح تنش زدایی من با آمریکا از من شکایت کرد.»
او همچنین تاکید کرد که ملت ایران در این سال ها از دشمنی آشکار برخی سیاستمداران داخلی با مسیر دیپلماسی ضربه خورده اند و حداقل حق آنان این است که برای کسانی که با تحریم ها کاسبی می کردند، دادگاه تشکیل شود.
موضع اصلاح طلبان و تحلیلگران: فرصت طلایی یا تهدید پنهان؟
از سوی دیگر، برخی چهره های اصلاح طلب و میانه رو مانند فرید مدرسی، اظهارات شمخانی را نه تنها عقب نشینی ندانسته بلکه آن را «فرصتی طلایی» برای پایان دادن به فشار حداکثری آمریکا ارزیابی کرده اند. به باور آنان، این تغییر لحن شمخانی می تواند نیمه دوم مذاکرات دیپلماتیک میان دو کشور را آغاز کند.
واقع نگری در مورد مذاکرات آینده
در کنار هیاهوی رسانه ای و سیاسی، واقعیت میدانی مذاکرات نشان می دهد که همچنان سه عامل کلیدی برای موفقیت توافق باقی مانده اند:
- لغو زمان بندی شده و عملی همه تحریم ها
- نظارت بین المللی شفاف بر چرخه غنی سازی
- حضور جدی و بی طرفانه میانجی های منطقه ای مانند قطر و عمان
جمع بندی: شمخانی، توافق هسته ای و دو مسیر پیش رو
اظهارات علی شمخانی، گرچه از نظر برخی چهره ها تند یا مشکوک تلقی می شود، اما نشان دهنده باز شدن پنجره دیپلماسی پس از سال ها بن بست است. ثبت این سخنان در شبکه اجتماعی «تروث سوشیال» توسط ترامپ، خود نشانه ای از جدی بودن سیگنال های ارسالی از سوی تهران محسوب می شود.
اکنون ایران و آمریکا در تقاطع حساسی ایستاده اند. اگر مسیر با تدبیر و اعتماد متقابل پیش رود، شاید بتوان اندکی از بار فشار اقتصادی کاست و افق روشنی برای آینده منطقه ترسیم کرد. اما اگر فضای داخلی به جای گفت وگوی منطقی، تنها با حملات سیاسی و جناحی پر شود، ممکن است این فرصت نیز همچون پیشینیانش از دست برود.
نظرات کاربران