نامه ای محرمانه برای سایپا و بابک زنجانی تکلیف آنها را روشن کرد!
گروه خودروسازی سایپا اعلام کرده است که شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا در نامه ای محرمانه، هرگونه تغییر و تحول در سهام این خودروساز را تا زمان تصمیم نهایی سران قوا، ممنوع اعلام کرده است. این تصمیم، پاسخی به شایعات و گمانه زنی های رسانه ای درباره واگذاری سایپا به بابک زنجانی و شرکت منتسب به او یعنی هلدینگ دات وان محسوب می شود.
بابک زنجانی و ماجرای خرید سهام سایپا
در روزهای اخیر، نام بابک زنجانی بار دیگر به صدر اخبار اقتصادی کشور بازگشته است. او که پیش تر به عنوان یکی از چهره های جنجالی در پرونده فساد نفتی شناخته می شد، این بار از طریق شرکت دات وان، به عنوان یکی از متقاضیان خرید ۴۲٪ از سهام سایپا معرفی شده است.
هرچند این موضوع هنوز نهایی نشده است، اما اخبار غیررسمی حکایت از موافقت بورس و احتمال انجام این معامله با ارزش تقریبی یک میلیارد دلار دارد. انتخاب این شرکت به عنوان خریدار بالقوه، واکنش های متفاوتی را در حوزه اقتصاد و افکار عمومی ایجاد کرده است.
ابهامات مربوط به منابع مالی زنجانی
یکی از مهم ترین سؤالات درباره خرید سایپا توسط زنجانی، منبع تأمین مالی این معامله است. با توجه به سوابق زنجانی، نگرانی هایی درباره شفافیت، اهلیت مالی و احتمال پولشویی مطرح شده است. عده ای معتقدند که این واگذاری ممکن است زمینه ای برای تکرار سازوکارهای قبلی فساد اقتصادی را فراهم کند.
نقش پررنگ شرکت دات وان و همکاری با لادا
شرکت دات وان که وابستگی آن به بابک زنجانی مورد تأیید غیررسمی قرار گرفته، مذاکراتی با برند روسی لادا انجام داده و این امکان را فراهم کرده که این برند به زودی در خودروسازی ایران حضور یابد. این موضوع می تواند افق هایی تازه در تولید خودروهای اقتصادی روسی در ایران ایجاد کند، ولی نگرانی ها درباره سازوکار این همکاری پابرجاست.
رقبای دیگر برای خرید سایپا
علاوه بر شرکت دات وان، کرمان موتور و گروه صنعتی انتخاب نیز به عنوان رقبای اصلی در خرید سهام سایپا مطرح شده اند. این شرکت ها سابقه فعالیت در صنعت خودروی کشور را دارا هستند و ریسک های کمتری نسبت به دات وان و زنجانی دارند. با این حال، حمایت های پنهان و احتمال ارتباطات پشت پرده ممکن است مسیر را به نفع دات وان هموار کند.
جواد سلیمانی؛ مهره استراتژیک زنجانی در دات وان
از نکات قابل توجه در این ماجرا، حضور جواد سلیمانی، مدیرعامل سابق سایپا، در تیم مدیریتی هلدینگ دات وان است. سلیمانی که تجربه چندساله در سایپا دارد، می تواند یک برگ برنده برای زنجانی در مذاکرات با نهادهای تصمیم گیر باشد. برخی تحلیل گران معتقدند که پتانسیل نفوذ و روابط رانتی در این ساختار وجود دارد و ممکن است بر تصمیم نهایی تأثیر بگذارد.
بازگشت بابک زنجانی؛ آیا او اهلیت دارد؟
بابک زنجانی در سال ۱۳۹۲ به دلیل فساد ۲.۷ میلیارد دلاری به زندان افتاد. حالا و پس از تخفیف در حکم و گمانه زنی هایی در خصوص آزادی اش در دی ماه ۱۴۰۳، نشانه های بازگشت او به صحنه اقتصاد رسمی دیده می شود. آخرین مورد، قرارداد ۶۱ هزار میلیارد تومانی هلدینگ دات وان با راه آهن برای تأمین تجهیزات ریلی است که در فروردین ۱۴۰۴ امضا شد.
این قرارداد که با حضور وزیر راه عملیاتی شد، زمینه را برای بازگشت پرقدرت زنجانی به عنوان یکی از بازیگران اقتصادی کشور فراهم کرده است.
آیا واگذاری سایپا گامی به سوی اصلاح صنعت خودرو است؟
در شرایطی که سایپا با زیان انباشته، عدم رضایت مشتریان و مشکلات تولید مواجه است، واگذاری سهام می تواند فرصتی برای احیای این برند قدیمی باشد. اما واگذاری به کسی چون زنجانی، با سابقه حقوقی پیچیده اش، ممکن است مخاطرات متعددی برای سرمایه اجتماعی و اقتصادی کشور به همراه داشته باشد.
سرنوشت سایپا اکنون در دستان سران قواست و نامه محرمانه شورای عالی هماهنگی اقتصادی آب پاکی را بر دستان همه ریخته است: تا زمان تصمیم گیری نهایی، هیچ واگذاری ای انجام نمی شود.
نتیجه گیری: شفافیت یا تکرار تاریخ؟
تجربه نشان داده است که فقدان شفافیت در واگذاری های بزرگ نهایتاً به بروز فساد اقتصادی، از بین رفتن سرمایه اجتماعی و عدم توفیق پروژه های صنعتی منجر می شود. اگر دولت بنا دارد مسیر سرمایه گذاری بخش خصوصی را باز نگه دارد، باید به صورت جدی به رقابت سالم، شفافیت در فرایندها و نظارت های مردمی بها دهد.
بابک زنجانی اکنون در تلاش برای بازگشت است، اما افکار عمومی نظر مثبتی نسبت به سابقه او ندارند. روشن شدن تکلیف سایپا فقط با اتخاذ تصمیمی قاطع، شفاف و به دور از زد و بندهای پشت پرده ممکن خواهد بود.
آینده صنعت خودرو ایران در گرو همین نوع تصمیم گیری هاست.
نظرات کاربران