پایان مرحله سوم یارانه کالابرگ برای دهک های ۱ تا ۷ | اعلام رسمی دولت و جزئیات جدید
با گذشت بیش از یک سال از اجرای طرح یارانه کالابرگ الکترونیکی، امید بسیاری از خانوارهای کم درآمد برای تداوم این حمایت معیشتی به یأس تبدیل شده است. طرحی که با وعده تقویت قدرت خرید دهک های پایین و بهبود معیشت مردم آغاز شده بود، حالا در ایستگاه سوم متوقف مانده و به نظر می رسد قربانی کمبود منابع شده است.
نگاهی به روند اجرای طرح کالابرگ از آغاز تا توقف
طرح کالابرگ الکترونیکی به عنوان یکی از اقدامات حمایتی دولت، با هدف ارتقای معیشت خانوارهای کم درآمد و تضمین امنیت غذایی دهک های پایین و متوسط، طراحی و اجرا شد. در این طرح، هر فرد اعتباری مشخص برای خرید اقلام اساسی دریافت می کند، به طوری که در مراحل نخست، بخش قابل توجهی از خانوارها توانستند از آن بهره مند شوند.
با اجرای موفق دو مرحله نخست، امیدها برای تداوم آن بیشتر شد، اما ناگهان ورق برگشت. طبق اعلام رسمی حمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه، به دلیل عدم تامین منابع مالی، دولت اجرای مرحله سوم را متوقف کرده است. او اعلام کرد: «دولت در تلاش است این طرح را با منابع مطمئن اجرا کند که البته به این ماه نمی رسد.»
این جمله، نقطه پایانی بر امید بسیاری از مردم شد و پرونده یارانه کالابرگ برای خرداد ۱۴۰۴ عملاً بسته شد.
واکنش ها به توقف مرحله سوم کالابرگ
مجلس شورای اسلامی بارها بر لزوم استمرار این طرح تاکید کرده و خواستار حمایت دولت از خانوارهای دهک ۱ تا ۷ شده است. با این حال، دولت همچنان بر عدم تامین بودجه لازم پافشاری می کند. در حال حاضر تنها احتمال اجرای مرحله سوم برای دهک های ۱ تا ۳ مطرح شده و وضعیت سایر دهک ها در ابهام است.
این بلاتکلیفی، میلیون ها خانوار کم درآمد را در شرایط دشواری قرار داده؛ در حالی که معیشت آن ها به اجرای منظم این طرح وابسته است.
دستور پزشکیان برای پیگیری منابع مالی طرح
در یکی از جدیدترین تحولات، احمد میدری – وزیر کار، اعلام کرد به دستور مسعود پزشکیان، بررسی های جدیدی برای یافتن منابع مالی پایدار جهت اجرای مرحله بعدی در دستور کار سازمان برنامه و بودجه قرار گرفته است. میدری همچنین فاش کرد که منابعی معادل ۱۲ هزار میلیارد تومان در اختیار دولت باقی مانده که مربوط به مراحل قبلی است.
او تاکید کرد که اگر منابع تامین شود، می توان دامنه پوشش کالابرگ را گسترش داد و خانوارهای بیشتری از مزایای آن بهره مند خواهند شد.
دیدگاه کارشناسان: کالابرگ راهی مؤثر برای کمک به دهک های پایین
بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند که طرح کالابرگ، به دلیل هدفمند بودن، نسبت به یارانه نقدی اثربخشی بالاتری دارد. آن ها می گویند که این روش، امکان خرید مستقیم اقلام ضروری را فراهم می سازد و از انحراف یا هدررفت منابع جلوگیری می کند.
چند تن از کارشناسان حتی پیشنهاد داده اند که یارانه نقدی فعلی نیز به شکل کالابرگ ارائه شود تا بتوان اثر ملموس تری بر سفره مردم گذاشت.
چالش بزرگ دیگر؛ دهک بندی غیرمنطقی خانوارها
در کنار توقف طرح، موضوع دیگر که به شدت موجب نارضایتی مردم شده، تغییر ناگهانی دهک بندی خانوارهاست. برای مثال، خرید یک خودرو اقتصادی مانند پراید می تواند باعث ارتقای جایگاه یک خانواده از دهک ۳ به دهک ۸ شود، که در نتیجه باعث قطع یارانه خواهد شد.
این روند، به ویژه در ماه های اخیر برای بسیاری از کارگران، بازنشستگان و حقوق بگیران ثابت اتفاق افتاده و اعتراضات گسترده ای به همراه داشته است. نمایندگان مجلس نیز با تایید این ایراد، خواهان بازنگری فوری در این سیستم شده اند.
آینده مبهم حمایت های معیشتی در دولت پزشکیان
دولت جدید با شعار توجه به محرومان روی کار آمده، اما به نظر می رسد مشکلات بودجه ای و اختلاف نظر با مجلس، مسیر تحقق این وعده ها را دشوار کرده است. توقف کالابرگ، ناکارآمدی در دهک بندی و بلاتکلیفی در اجرای سیاست های حمایتی، نگرانی های اجتماعی را به اوج رسانده است.
برای عبور از این شرایط، لازم است دولت منابع پایدار برای اجرای طرح های معیشتی فراهم سازد و با بازبینی سامانه ها، از بروز بی عدالتی در سهم بندی دهک ها جلوگیری کند.
آیا سیاست های حمایتی اصلاح خواهند شد؟
پاسخ به این پرسش که دولت پزشکیان تا چه اندازه موفق خواهد بود، در گروی عملکرد آن در ماه های آینده است. چنانچه این دولت بخواهد اعتماد مردم را بازسازی کند، باید با برنامه ریزی دقیق، شفافیت در اطلاعات، و حذف تبعیض ها مسیر را برای رفاه اقشار ضعیف هموار کند.
در غیر این صورت، طرح کالابرگ نیز به سرنوشت بسیاری از وعده های نیمه تمام گذشته دچار خواهد شد و حمایت های معیشتی در هاله ای از ابهام باقی خواهند ماند.
نظرات کاربران