تعداد کودکان کار ایرانی از اتباع خارجی بیشتر است! آمار نگران کننده بهزیستی

تعداد کودکان کار ایرانی از اتباع خارجی بیشتر است! آمار نگران کننده بهزیستی

تازه ترین آمار سازمان بهزیستی کشور نشان می دهد که برخلاف تصور رایج، کودکان کار ایرانی در سطح ملی نسبت به کودکان کار تبعه خارجی جمعیت بیشتری دارند. این واقعیت نگران کننده، در نشستی از سوی «سید حسین موسوی چلک»، معاون سلامت اجتماعی سازمان بهزیستی کشور مطرح شد.

۱۲ هزار و ۶۶۳ کودک کار تحت پوشش بهزیستی

به گفته موسوی چلک، در سال گذشته ۱۲۶۶۳ کودک کار از خدمات سازمان بهزیستی بهره مند شده اند. در میان این آمار:

• ۶۰ درصد ایرانی و
• ۴۰ درصد اتباع خارجی بوده اند.

البته در برخی استان ها، کودکان کار غیرایرانی آمار بالاتری دارند، اما در مجموع کشور، کودکان ایرانی غالب اند.

چه خدماتی به کودکان کار ارائه شده؟

سازمان بهزیستی، بسته ای متنوع از خدمات حمایتی به کودکان کار ارائه داده است؛ به طوری که هر کودک به طور میانگین، حداقل سه خدمت حمایتی دریافت کرده است.

• ثبت نام ۳۶۲۸ کودک در مدرسه
• پرداخت شهریه برای ۲۵۲۸ کودک
• ۱۹۰۰۰ وعده غذای گرم به کودکان آسیب پذیر
• ۱۷۰۰۰ سبد کالایی، ۱۱۹۰۰۰ کارت خرید، و ۴۳۰۰۰ مشاوره روانشناسی
• برگزاری ۱۳۲۶۵ دوره آموزش مهارت های زندگی

وضعیت زندگی و تحصیل کودکان کار

آمارهای بهزیستی، نگاه تازه ای به شرایط واقعی زندگی کودکان کار ارائه می دهد:

• ۷۸ درصد در حال تحصیل هستند.
• ۲۲ درصد از تحصیل بازمانده اند.
• ۷۳ درصد با پدر و مادر، ۲۱ درصد فقط با مادر، و ۲ درصد تنها با پدر زندگی می کنند.

این داده ها نشان می دهد بیشتر کودکان کار، لزوماً بی خانمان یا بی سرپرست نیستند و فقر، اعتیاد خانواده، و مشکلات معیشتی ریشه اصلی حضور آن ها در خیابان است.

یک چهارم کودکان کار، دختر هستند

حدود ۲۵ درصد کودکان کار، دختر هستند که وضعیت اجتماعی و اقتصادی شان آن ها را بیش از پسران آسیب پذیر می سازد. این مسئله یکی از دغدغه های جدی سازمان بهزیستی است.

چرا کودکان دوباره به خیابان بازمی گردند؟

یکی از نکاتی که در این نشست به آن اشاره شد، چرخه بازگشت کودکان کار به خیابان هاست. بر اساس آمار:

بیش از ۶۰ درصد کودکان پس از حضور در مراکز نگهداری، دوباره به خیابان بازمی گردند. موسوی چلک این اتفاق را ناشی از عدم تناسب خدمات با نیازهای واقعی این کودکان و خانواده های آن ها عنوان کرد.

مثلاً میزان مستمری بهزیستی حتی با افزایش ۴۰ درصدی، فقط ۱.۴ میلیون تومان در ماه برای خانواده تک نفره است، در حالی که این مبلغ فاصله زیادی با خط فقر دارد.

کودکان زباله گرد؛ واقعیتی تلخ

۱۵ درصد کودکان کار، زباله گرد هستند. ۵۲ درصد در سایر مشاغل خیابانی فعالیت می کنند و ۳۵ درصد کارهای متفرقه انجام می دهند. عمده ترین دلایل ورود آن ها به کار، فقر و اعتیاد خانواده عنوان شده است.

کاهش کمک های بین المللی

معاون سازمان بهزیستی به کاهش حمایت های بین المللی در زمینه حمایت از کودکان کار اشاره کرد. در حالی که در سایر کشورها، نهادهای بین المللی نقش چشم گیری در حمایت از کودکان دارند، اما فشارها عمدتاً بر دوش سیستم داخلی باقی مانده است.

برخورد با سوءاستفاده تبلیغاتی از کودکان

بهزیستی تاکید کرد که نمایش چهره کودکان کار توسط افراد مشهور اگر باعث آسیب روانی یا اجتماعی کودک شود، مصداق کودک آزاری تلقی شده و با آن برخورد خواهد شد. حمایت اجتماعی نباید کرامت انسانی کودکان را خدشه دار کند.

وضعیت کودکان مهاجر؛ برنامه برای بررسی اختصاصی

اگرچه کودکان ایرانی اکثریت را تشکیل می دهند، اما کودکان مهاجر نیز از خدمات بهزیستی بهره مند می شوند. هفته آینده، جلسات ویژه ای برای تحلیل وضعیت آن ها برگزار می شود تا سیاست گذاری ها جامع نگر و مبتنی بر کرامت انسانی همه کودکان، چه ایرانی و چه غیرایرانی، باشد.

مروری بر عوامل چندلایه پدیده کار کودک

موسوی چلک ابعاد مختلف مشکل کار کودک را این گونه برشمرد:

• اقتصادی: فقر، تورم، شکاف طبقاتی
• فرهنگی: ضعف نگرش عمومی نسبت به حقوق کودک
• مدیریتی: چالش سیاست گذاری، قانون گذاری و نظارت
• اجتماعی: اعتیاد، طلاق، حاشیه نشینی

سخن پایانی: مسئولیتی همگانی برای حفظ حقوق کودکان

کارزار «نه به کار کودک» با هدف افزایش حساسیت اجتماعی نسبت به این مسئله، راه اندازی شده است. حفظ حقوق کودکان، مسئولیتی است که فقط بر عهده دولت و سازمان های مربوطه نیست بلکه همه ما – خانواده ها، رسانه ها، جامعه مدنی – مسئولیم تا از کودکان حمایت کنیم و آن ها را از خیابان به مدرسه، خانه و رویاهایشان بازگردانیم.

زندگی کودکانه، حق هر کودک است؛ بیایید نگذاریم این حق پایمال شود.