خلیج عربی کجاست؟

خلیج عربی کجاست؟ بررسی تاریخی، جغرافیایی و حقیقت ماجرا

خلیج عربی واژه ای است که در برخی منابع و رسانه ها به عنوان نام جایگزین برای خلیج فارس مطرح شده، اما در واقع ریشه ای متفاوت و جایگاهی جغرافیایی کاملاً مشخص دارد. در این مقاله به بررسی دقیق محل واقعی خلیج عربی، تفاوت آن با خلیج فارس، و دلایل تحریف برخی نام ها می پردازیم.

خلیج عربی در کجای نقشه قرار دارد؟

بر اساس منابع تاریخی و جغرافیایی قدیمی، «خلیج عربی» در واقع به آبراهی اطلاق می شد که در حد فاصل مرزهای غربی عربستان سعودی با کشورهای مصر و سودان قرار دارد. این خلیج همان است که امروزه به عنوان بخشی از دریای سرخ شناخته می شود.

در برخی از منابع قرون گذشته، این بخش از دریای سرخ را «خلیج عربی» یا بحرالعرب می نامیدند. امروزه نیز گاهی برخی این عنوان را به اشتباه در مورد بخش های دیگر خاورمیانه به کار می برند.

خلیج فارس یا خلیج عربی؟ اختلاف در چیست؟

نام خلیج فارس از هزاران سال پیش، در منابع تاریخی، نقشه ها و متون کلاسیک تمدن های شرقی و غربی ثبت شده است. آنچه به نام «خلیج عربی» شناخته می شود، در واقع تحریفی نوظهور است که ریشه در اهداف سیاسی و تبلیغاتی دارد.

پشتیبانی سازمان ملل و مورخان جهانی از نام خلیج فارس

سازمان ملل متحد، یونسکو و تمام نهادهای جغرافیایی معتبر دنیا، به صورت رسمی از نام Persian Gulf (خلیج فارس) استفاده می کنند. پروفسور عبدالهادی تازی، پژوهشگر برجسته عربی، به صراحت عنوان کرده است که هیچ سند تاریخی مبنی بر استفاده از واژه «خلیج عربی» برای آبراه جنوبی ایران وجود ندارد.

دیدگاه نخبگان عربی درباره استفاده نادرست از نام خلیج عربی

بسیاری از کارشناسان عربی از جمله قدری قلعجی در مقاله ای در سال ۱۹۶۸ تاکید کرده اند که کشور ایران، تاریخ و فرهنگ مشترکی با کشورهای عربی دارد و تحریف نام خلیج فارس اقدام نادرستی است.

عبدالرحمان الراشد، مدیر شبکه العربیه نیز اذعان می کند که سندی برای حذف یا تغییر نام خلیج فارس وجود ندارد و این تلاش ها بی اساس اند.

نقش قدرت های استعماری در ترویج نام جعلی

واژه «خلیج عربی» نخستین بار توسط رودریک اوون، دیپلمات انگلیسی، پس از ملی شدن صنعت نفت ایران، جهت ایجاد تفرقه بین ایران و کشورهای عربی مطرح شد. با حمایت برخی سازمان های غربی و رسانه های خاص، این عنوان در برخی محافل سیاسی رایج شده، اما بازخورد ایرانیان و واکنش افکار عمومی موجب عقب نشینی بسیاری از بانیان این نام گذاری شد.

دلایل رد نام «خلیج عربی» توسط منابع معتبر

• نام Persian Gulf در بیش از 95 درصد نقشه های معتبر جهانی دیده می شود.
• نخستین نقشه های تاریخی، از جمله نقشه های بطلمیوس و کتیبه داریوش بزرگ، همگی نام «خلیج فارس» را ذکر کرده اند.
• در کتب کلاسیک اسلامی مانند البلدان ابن فقیه و صوره الارض ابن حوقل نیز نام خلیج فارس درج شده است.
• تمام کنفرانس های بین المللی جغرافیایی، فقط خلیج فارس را به رسمیت شناخته اند.

اهمیت استراتژیک خلیج فارس برای ایران

خلیج فارس یکی از مهم ترین آبراه های جهان است که نقش کلیدی در حمل ونقل انرژی دارد. این ناحیه، محل عبور بیش از 20 درصد از نفت خام جهان است. از این رو، حفظ نام و هویت تاریخی آن، بخشی از هویت ملی ایرانیان به شمار می آید.

نتیجه گیری: خلیج عربی کجاست؟

با استناد به منابع معتبر، می توان گفت که خلیج عربی عنوانی باستانی برای بخشی از دریای سرخ بوده و ارتباطی با آبراه جنوبی ایران ندارد. استفاده امروزی از این عنوان برای تحریف نام خلیج فارس اقدامی غیرعلمی و کاملاً سیاسی است که توسط برخی جریان ها برای تفرقه افکنی صورت می گیرد.

خلیج فارس، یکی از قدیمی ترین نام های ثبت شده جغرافیایی در تاریخ بشری است و سندیت آن مورد تایید شرق و غرب جهان قرار گرفته است. هرگونه تغییر در این نام، نه تنها بی اعتبار بلکه برخلاف اصول حقوق بین الملل و اسناد معتبر جغرافیایی است.

در نهایت، توجه به مطابقت اطلاعات جغرافیایی با اسناد تاریخی، و دوری از تحریف های سیاسی، باعث حفظ هویت منطقه ای و صلح پایدار خواهد شد.