نقد حقوقی درباره ماهیت کیفری مهریه و طرح جدید | سقف مهریه ۱۴ سکه شد!
میثم سلمانی پور، وکیل پایه یک دادگستری
در روزهای اخیر، طرح جدید مهریه که بر پایه ی تعیین ماهیت کیفری برای مهریه تا سقف ۱۴ سکه است، واکنش های گسترده ای را در میان صاحب نظران حقوقی و مردم به دنبال داشته است. عثمان سالاری، نایب رییس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس اعلام کرده که مهریه تا ۱۴ سکه قابل پیگیری از طریق ماده ۳ قانون نحوه ی اجرای محکومیت های مالی است و مازاد آن صرفاً جنبه مدنی دارد. این گفته ها نیازمند بررسی عمیق حقوقی هستند.
آیا عدم پرداخت مهریه «جرم» است؟
مطابق با ماده ۲ قانون مجازات اسلامی، هر رفتاری برای آنکه مجرمانه تلقی شود، باید قانوناً دارای عنصر قانونی مشخص و مجازات تعیین شده باشد.
از آنجا که در قانون، ترک پرداخت مهریه به عنوان یک تخلف مدنی شناخته شده و نه کیفری، نمی توان آن را جرم انگاری کرد. به بیان ساده، حبس بابت عدم پرداخت مهریه، حبس مدنی است و با مجازات های کیفری تفاوت دارد. نادیده گرفتن این تمایز باعث سوءبرداشت های جدی در میان مردم می شود.
اشتباه قانونی در تفسیر ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی
در ماده ۳ آمده است که اگر محکوم علیه دعوای اعسار اقامه نکند یا اثبات نشود، می توان او را بازداشت کرد. اما این بازداشت، مدنی است نه کیفری و نمی تواند با جرم انگاری اشتباه گرفته شود.
تقسیم بندی ۱۴ سکه ای؛ ادعای غیرمستند و فاقد مبنای شرعی و قانونی
تعیین عدد ۱۴ سکه به عنوان مرز میان ماهیت مدنی و کیفری مهریه، فاقد پشتوانه عرفی، قانونی و فقهی است. این مرزبندی حتی از نظر اجرایی بی فایده است. فرض کنید مهریه، ۱۴۰ سکه تعیین شده است. آیا زوجه می تواند در ده مرحله ۱۴ سکه را پیگیری کیفری کند؟ اگر پاسخ مثبت است، طرح کارایی ندارد؛ اگر منفی است، حق زن برای دسترسی به کل مهریه سلب شده است.
اهانت به بدنه حقوقی کشور به بهانه دفاع از طرح
اظهارات آقای سالاری مبنی بر ناآگاهی منتقدین از مفاهیم حقوقی، نقدناپذیری غیر علمی محسوب می شود. جامعه ای که در آن حقوق دانان، وکلا و اساتید دانشگاه درک فهیمانه ی حقوقی نداشته باشند، قطعاً متضرر خواهد شد. نقد تخصصی بخشی از فرآیند سالم قانون گذاری است.
پابند الکترونیکی؛ راهکار یا مانع؟
- اختلال در معیشت: محدودیت تردد موجب ناتوانی در اشتغال محکوم علیه می شود و بازپرداخت مهریه را سخت تر می سازد.
- تحمیل هزینه: استفاده از پابندهای الکترونیکی هزینه بر بوده و وضع مالی بدهکاران را بدتر می کند.
- منافع مالی دولت: این طرح بیش از آنکه ناظر بر حقوق انسانی باشد، به صرفه جویی در هزینه زندان ها و ایجاد منبع درآمد دولتی از طریق اجاره پابندها تمایل دارد.
- کمبود تجهیزات: تحریم ها و رشد تقاضا برای استفاده از پابندها می تواند منجر به عدم اجرای صحیح طرح شود.
حق طلاق و تبعیض علیه زنان؛ زاویه ی پنهان مسأله مهریه
اگر ضمانت اجرای کیفری مهریه محدود شود، باید در عوض، زنان به حقوق دیگری مانند حق طلاق، حق سفر، اشتغال و حضانت فرزند نیز دسترسی داشته باشند. در غیر این صورت، با حذف ضمانت اجرای ماهوی تنها سلاح حقوقی زن سلب شده و تبعیض حقوقی علیه وی تشدید می گردد.
نتیجه گیری
طرح نهایی شده از سوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس با عنوان تعیین سقف کیفری مهریه ۱۴ سکه، نه تنها با اصول حقوق مدنی و کیفری ایران در تضاد است، بلکه از نظر فقهی، شرعی و عملیاتی نیز ناکارآمد و ناکامل شناخته می شود.
پیشنهاد ما به مسئولان محترم قانونی این است که پیش از ارائه پیشنهادهای این چنینی، با جامعه دانشگاهی، خبرگان حقوقی و نهادهای تخصصی مشورت کنند و از طرح های عوام گرایانه و بدون پشتوانه کارشناسی پرهیز نمایند.
سلام متاسفم براتون که تصویب قانون ۱۴ سکه را منوط به مشورت دانشگاهیان و حقوقدانان میدانید! و یک پیشنهاد عامیانه.
وقتی همین وکلا و به اصطلاح حقوقدانان بمحض یافتن یا مراجعه یک زن بابت مهریه تمااااااام اصول قانونی و انسانی را که هرروز حتی تدریس میکنند زیر پا له و از آنجا که بیمه و بازنشستگی و…ندارند به جان خانواده می‌افتند به آتش می‌کشند ویران میکنند و زنی که در اظهارنامه اش روز اول نوشته من تمکین میکنم را به روزگاری می‌رسانند می‌کشانند که حرص و ولع و انواع غرایزشان می‌گوید!!!؟؟؟
آیا وضعیت جامعه امروز و ازدواج و فرزندآوری جز جولان همین باصطلاح وکلا و حقوقدانان و دانشگاهیان است؟
وای بر اینان هزاران بار. وای بر اینان
الا لعنت الله علی المفسدین و علی الضالمین
که مهریه را ابزار طلاق و گرفتن حق الوکاله مفت مفت حرام حرام آن کرده اند
بگذارید قانون ۱۴ سکه و بلکه ۷ سکه تصویب و اجرای شود.
ما از دانشگاهیان و حقوقدانان در بیشتر عرصه ها به این روز افتادیم وضعیت آب و کشاورزیمان را عیر همینها به این روز انداختند!؟
مرد خانواده ایکه بابت مهریه با جانیان و معتادان و…در زندان آشنا میشود صدها آسیب می‌بیند و میزند.
بگذارید قانون ۱۴ سکه بلکه ۷ سکه تصویب و اجرایی شود ای وکلای بعضا از خدا بی‌خبر. راه دیگری برای نان حلال به فرزندانتان بیابید.
متشکرم
سلام مجدد
من طراح نمونه ملی سال ۱۴۰۰ هستم
اتفاقا در طرح اخیرم به مجلس و هیات وزیران
در موادی از آن به صراحت تاکید کرده ام که ورود کارشناسان و دانشگاهیان وزارتخانه های نیرو و کشاورزی به این طرح(آب و غذا) ممنوع است. به نظر شما چرا؟ آیا از ۸۷ میلیون ایرانی ۸۶۷۰۰۰۰۰ نفرشان امروز اینرا تایید و تحسین نمی‌کنند؟ حتی همان حقوق بگیران این دو وزارتخانه؟ که احدی مسوولیت وضعیت اقتصادی امروز
کشور را بعهده نمیگیرند!
آقا و خانمِ وکیل و باصطلاح کارشناس و دانشگاهی که نگران پابند و مسائل مالی آن هستی و اینکه برای مرد با پابند محدودیت اشتغال ایجاد میشود!!
ما حتی پابند را بعنوان محدودیت رفت و آمد در استان یا تمام کشور پیشنهاد داده ایم نه کوچه و محله.
زوجه ابتداعا طبق توانایی زوج همزمان با عقد نکاح هرچه می‌تواند نقدا سکه و ملک تقاضا و دریافت کند یا با هم تلاش کنند و زن به مرد انرژی و نشاط بدهد کار کنند توانمند شوند اصلا هرآنچه بدست اوردند نصف، نصف یا مابقی مستثنیات دین بابت هر تعداد دلش بخواهد سکه و مهریه بنویسد بگیرد چه کسی جلویش را گرفته؟
جوان امروز ایرانی که وضعیت مهریه سقف ۱۱۰ سکه و اجرای آن و زندان و هزاران گرفتاری آن را می‌بیند مگر بسیااار احمق باشد عقد دائم با خانمی ببندد و معلوم هم هست به کجا می‌رویم!
مگر در شرع حفظ آبروی مومن از حفظ خانه ی کعبه اولویت ندارد؟
عزیزم؛ همگان امروز می‌دانند با این وکیلان و وکالت و باصطلاح قانون ۱۱۰ سکه و حق الوکاله مهریه به کجا رسیده ایم.
پس حق مادران ما که یک جین و بیشتر فرزند آوردند و با الاق از ۶ کیلومتری هرروز آب خوردن آوردند و و و وچه؟
اگر خانمی که بمحض عقد و عروسی نیامده رها کرده رفته و یک پیامک هم مستمسک تهدید و طلاق قرار داده یا دو سه سال بعد به بهانه عسر و حرجِ…قضات عزیزی فورا طلاقش را هم کف دست دیگرش می‌گذارند چه؟
مقایسه کنید همان مادران عامی! ما را با این خانمهای
تحصیلکرده ی امروزی!؟
مطمئنا خدا ما را هرگز نمیبخشد که سنگ اندازی کنیم تا تصویب قانون ۱۴ یا ۷ سکه دیرتر مصوب و ابلاغ شود و ثانیه ای مردی در ایران اسلامی بابت مهریه در زندان(به هر شکل آن ) حبس باشد.
و تمام کشورهای دنیا مثل افغانستان در این مورد و تحکیم خانواده از ما پیشی بگیرند و بدون زندانی کردن مرد بابت چیزی بنام مهریه که اگر پیامبر خدا ص همان ابتدا از علی ع گرفتند خرج عروسی وسایل عطر و منزلشان کرد.
متشکرم
مهریه ۱۴ تا هم زیاده،کسی که بخواد زندگی کنه با ۱ هم میسازه،باید با این طرح ۱۴ سکه موافقت بشه،تا جوانان تن به ازدواج بدهند،خانواده به هم وابستگیشون بیشتر بشه
مهریه یه قرار قانونی بین زن و مرد هست دخالت تو این کار یعنی حقی که به واسطه اون ازدواج دو نفر شکل گرفته را نادیده بگیریم الان خیلی از همین زنها بالای ده سال پیش ازدواج کردند و ممکنه مهریه نباشه زندگیشون نابود بشه و ثمره یک عمر زحمت و تلاش مشترک را مرد برای خودش برداره و به نام مادر خواهر یا برادرش بزنه و زنشو راحت طلاق بده و حق زن پایمال بشه در صورتی که خیلی از این زحمات و تلاش ها به پشتوانه مهریه انجام شده یعنی زن گفته اگه دارم تلاش میکنم پولی مالی برای این زندگی جمع میکنم و مال شوهرم هست در عوضش مهریه دارم که مرد همه را برای خودش بر نداره ولی با این کار تمام حقوق زنها نادیده گرفته میشه خیلی از افرادی که کاسب مهریه هستند با این قانونها مشکلی در کارشون ایجاد نمیشه چون کاسب مهریه زحمتی برای زندگی مشترک نمیشه با یک سکه یا صیغه یک روزه هم برنامه اش اجرا میشه ولی این قانون داره خانواده و زنها و بچه هارو از بین می بره زن دیگه دنبال بچه و زندگی نمی افته
با خواندن پیشنهاد آقای وکیل که مدعی که از دانشگاهیان و اساتید استفاده نشده در این طرح، کلا پیشنهادی که دادی داداش من بیشتر از حق خانم ها و دولت دفاع کردی تا اقایون.
اصلا میخوام بدونم دونفر که بانم ازدواج میکنند اگه به مرحله ای رسیدن که نتتونند ادامه بدن خب برن جدا بشن دیگه حق طلاق و مهریه معنی نداره.
حضانت فرزندم اول با نان اور خانواده حالا میحواد زن باشه یا مرد.و یا هرکدوم که توانایی و تمایل بیشتری داشت.
همه چیز با توافق و رضایت تا جایی که ممکنه.
حالا ازدواج تو ایران ما شده کاسبی بعضی خانما و جولانگاه بعضی اقایون عقده ای که اون زنش خالی میکنه. که باید با هزار دلیل ومدرک جور کنه تا زنه طلاق بگیره.
باسلام. هیچ مشکلی نیست. مردان را زندانی کنید. اموالشان را مصادره کنید. کیسه ی زنان وکیسه ی وکلا را پراز طلا کنید. به جهنم که مرد خودش زندگیش جوانیش به فنا می‌رود. اصلا غلط کرده ازدواج کرده. اصلا جرم کرده زن گرفته. ولی خدا پیغمبری این رفتارها را پای اسلام ننویسید….. مرگ بر فمینیست و طرفداران فمینیست زنده باد مرد مظلوم وبیگناه ایرانی… یف
سلام.اقای وکیل طرحی پیشنهاد بده که باقانون مدنی درتضاد نباشه.شما حتمآ درمخمسه مهریه قرار نگرفتی که چنین میگویی.بنده در ازدواج اولم بچه دار نشدم هرچه داشتم خرج نازایی همسرم کردم نتیجه نگرفتم همسرم با نقشه هرچه داشتم فروخت وبه بهانه های مختلف بحسابش زد( خانه ماشین) بعد مهریه اجرا گذاشت.الان من ازهمسر دومم سه بچه دارم.مهریه اقساطی شد نتونستم بپردازم.الان حکم جلبم گرفته در ضمن رسید پول خانه هم به قاضی دادم گفتم دیگه هچی ندارم قاضی میگه اونا حساب نمیشن.حالا من مونده ام سه بچه مدرسه ای خانه اجاره‌ای با پول کارگری هزینه مدرسه بچه هام هم جور نمیشه. ولی همسرم باپول من خانه وماشین داره به من میخنده اقای وکیل بازندانی من همسرم بچه هام توی شهر غریب چکار کنن.شما یک راه جلو من بگذار تا بچه هام کارتون خواب نشن
متاسفم برای وکلای بی سواد و بی فهمی که فقط میخان پول بگیرن بنظر من دروغگو ترین و حقه باز ترین قشر فقط همین قشر وکلا هستن از بی اطلاعی مردم کمال سو استفاده را میکنن