فروش اجباری رب و تن ماهی برای خرید روغن مایع کمیاب ممنوع شد!
روغن کمیاب شد و بازار آن با چالشی جدید مواجه شده است. در روزهایی که خانوارهای ایرانی به دنبال خرید روغن مایع هستند، برخی فروشگاه ها شرایطی تعیین کرده اند که مشتری تنها در صورت خرید رب گوجه فرنگی، تن ماهی، کیک و کلوچه می تواند روغن مورد نیاز خود را تهیه کند. پدیده ای که به عنوان فروش اجباری شناخته می شود و با واکنش نهادهای نظارتی مواجه شده است.
بازاری آشفته؛ از کمبود مصنوعی تا تخلفات فروشگاه ها
با وجود افزایش ۲۰ درصدی قیمت روغن در دی ماه ۱۴۰۳، گزارش های میدانی از فروشگاه های زنجیره ای نشان می دهد:
- برخی فروشگاه ها روغن عرضه نمی کنند.
- برخی فروشگاه ها تنها در قالب فروش های ترکیبی و اجباری اقدام به فروش روغن می کنند.
- خریداران برای تهیه یک بطری روغن، ناچار به خرید اقلام اضافی هستند.
این وضعیت فشار مضاعفی به خانواده ها و به ویژه تولیدکنندگان و واحدهای صنفی کوچک وارد کرده که برای ادامه فعالیت روزمره خود به تامین روغن نیاز دارند.
آیا قیمت ها واقعی است؟
در حالی که قیمت مشخصی بر روی حلب های ۱۶ کیلویی روغن درج شده، برخی صنوف عنوان کرده اند که تنها با دو برابر قیمت واقعی و حتی بدون دریافت فاکتور رسمی موفق به خرید این کالا شده اند. این موضوع نه تنها مصداق تخلف است بلکه امکان پیگیری قانونی را از خریداران سلب کرده و سودجویان را در موقعیتی ممتاز قرار داده است.
مقام مسئول: فروش اجباری تخلف صریح است
حمیدرضا رستگار، رئیس اتاق اصناف تهران، با تاکید بر غیرقانونی بودن فروش اجباری اعلام کرد:
“هرگونه فروش اجباری یا فروش ترکیبی که اجبار در آن باشد، تخلف محسوب می شود. هیچ واحد صنفی یا فروشگاهی اجازه ندارد مشتری را مجبور به خرید چند کالای همراه کند. قیمت فروش باید مطابق با نرخ درج شده روی کالا باشد.”
وی همچنین افزود که بازرسان اتحادیه ها و سازمان های تعزیراتی بر روند فروش نظارت دارند و از شهروندان خواست تا در صورت مشاهده تخلف، با شماره های ۱۲۴ یا ۱۳۵ تماس بگیرند یا به واحد بازرسی اصناف مراجعه کنند.
قاچاق، احتکار، و کمبود ساختگی
با آنکه کارخانه های روغن مجوز افزایش قیمت را دریافت کرده اند و کمبود مواد اولیه وجود ندارد، اما باز همچنان شاهد محدودیت عرضه هستیم.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که:
- بخشی از تولیدات، به سمت قاچاق در بازارهای مرزی سوق داده می شوند.
- برخی سودجویان، روغن را در انبارها احتکار می کنند تا در قالب بسته های ترکیبی یا در بازار آزاد به فروش برسانند.
این فرایندها منجر به ایجاد یک کمبود ساختگی در بازار شده که اعتماد عمومی را نسبت به اثربخشی ساختارهای توزیع و نظارت خدشه دار ساخته است.
بازنگری در نظام توزیع، راهکار اصلی
بازار روغن در ایران اینک به میدان رقابت میان تولیدکنندگان، دلالان، فروشندگان و نهادهای نظارتی تبدیل شده است. در این رقابت، مصرف کننده نهایی متضرر اصلی است. اگر اصلاحاتی در ساختار توزیع و فروش اعمال نشود، بحران به سایر کالاهای اساسی نیز سرایت خواهد کرد.
الزامات فوری برای بهبود وضعیت:
- حذف واسطه های سودجو از زنجیره توزیع
- تقویت نظارت مردمی و نهادهای مرتبط
- برخورد قانونی با فروش اجباری و گران فروشی
جمع بندی و تأکید مسئولان
هیچ فروشگاهی مجاز نیست خرید روغن مایع را به تهیه اقلامی نظیر رب، تن ماهی یا شیرینی جات مشروط کند. این عمل، تخلف قانونی است و با آن برخورد خواهد شد.
برای برون رفت از بحران فعلی در بازار روغن، باید با هماهنگی کامل میان دستگاه های اجرایی، مسیر شفاف سازی عرضه، برخورد با متخلفان و حمایت از صنوف مصرف کننده واقعی، در اولویت قرار گیرد.
مصرف کنندگان می توانند تخلفات مشاهده شده را از طریق شماره تلفن های تماس ۱۲۴ و ۱۳۵ گزارش دهند و در اصلاح این چرخه ناسالم مشارکت فعال داشته باشند.
نظرات کاربران