قانون و شرط جدید سکونت اتباع افغانی در ایران و سامان دهی های جدید + جزئیات
سامان دهی اتباع بیگانه در ایران وارد مرحله ای تازه و راهبردی شده است. طبق اعلام مقامات، به ویژه رئیس کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور، سیاست جدید دولت ایران درباره اتباع خارجی به صورت رسمی در حال اجراست. در این مقاله، به بررسی جزئیات کامل قوانین جدید اقامت افغان ها در ایران، دلایل تشکیل سازمان ملی مهاجرت، و تبعات این قانون خواهیم پرداخت.
قانون جدید برای اقامت اتباع افغان در ایران
بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی، تمامی اتباع خارجی – به ویژه اتباع افغان – تنها مجاز به ۶ ماه اقامت موقت در ایران هستند. پس از این مدت، فرد باید خاک ایران را ترک کرده و در صورت نیاز، از کشور مبدأ مجدداً درخواست بدهد.
اقامت دائم در ایران برای اتباع بیگانه رسماً لغو شد. حتی با تقاضای وزارت کار بابت نیاز به نیروی کار، افراد باید مراحل مهاجرت را از کشور خود آغاز و به صورت قانونی وارد ایران شوند.
تشکیل سازمان ملی مهاجرت؛ گامی برای سامان دهی جامع
تأسیس سازمان ملی مهاجرت ایران یکی از مهم ترین اقدامات دولت در راستای سیاست های مهاجرتی نوین است. این سازمان جدید زیر نظر وزارت کشور و با همکاری وزارتخانه های مرتبط مانند وزارت کار، وزارت خارجه و نهادهای امنیتی فعالیت خواهد کرد.
هدف اصلی سازمان، ایجاد ساختار هوشمند، منسجم و یکپارچه برای نظارت و مدیریت بر حضور اتباع خارجی در کشور است. در حال حاضر برخی از دستگاه ها به صورت جزیره ای عمل می کنند؛ به همین جهت ضرورت ایجاد یک مرکز تصمیم گیری واحد احساس می شد.
جرم انگاری به کارگیری و اسکان اتباع غیرمجاز
- کارفرمایانی که از اتباع خارجی در مشاغل ممنوعه استفاده کنند، مشمول مجازات تشدید شده می شوند.
- کسانی که اقدام به قاچاق انسان با وسیله نقلیه کنند، وسیله شان ضبط و مصادره خواهد شد.
- هرگونه اسکان، اجاره منزل، یا استخدام افغان های غیرمجاز جرم بوده و برای عاملان آن پیگرد قانونی درنظر گرفته شده است.
بازگرداندن اجباری افغان های غیرمجاز
استاندار تهران اعلام کرد که حدود ۸۰۰۰ تبعه افغان غیرمجاز در سطح شهر شناسایی شده اند و عملیات بازگردانی آنها با دو روش در حال انجام است:
- بازگشت داوطلبانه با اطلاع رسانی مناسب
- برخورد قانونی و بازداشت و اعزام به کشور مبدأ
به گفته مسئولان، از ابتدای سال گذشته تا کنون، بیش از ۳۰۰ هزار تبعه افغان که به صورت غیرقانونی در ایران حضور داشتند، به افغانستان بازگردانده شده اند.
پیامدهای اجتماعی و اقتصادی حضور اتباع غیرمجاز
حضور بدون ضابطه میلیونی اتباع افغان در ایران باعث بروز مشکلات اقتصادی، امنیتی و اجتماعی جدی شده است. از جمله:
- عدم پرداخت مالیات توسط اتباع خارجی
- استفاده غیرمجاز از خدمات شهری و درمانی رایگان
- افزایش آسیب های اجتماعی و امکان فرار مجرمان به کشور مبدأ بدون ردیابی
مخالفت ها با تشکیل سازمان مهاجرت
درحالی که وزیر کشور در جلسه غیرعلنی مجلس از تشکیل سازمان ملی مهاجرت دفاع نمود، برخی نمایندگان مانند محمد مهدی شهریاری با این لایحه مخالفت کردند. به گفته او:
«ما مهاجری به جز افغان ها نداریم؛ تشکیل سازمان ملی مهاجرت برای یک ملت خاص توجیه ندارد و می تواند پرهزینه و خطرناک برای امنیت کشور باشد.»
جمع بندی
دولت ایران با اجرای قوانین سخت گیرانه جدید برای مهاجرت و اقامت اتباع افغان، عزم خود را برای سامان دهی این موضوع به نمایش گذاشته است. اقامت موقت شش ماهه، لغو اقامت دائم، برخورد با عوامل پناه دادن و به کارگیری اتباع غیرمجاز از محورهای اصلی این طرح هستند.
در عین حال، تشکیل سازمان ملی مهاجرت اگرچه می تواند اثربخش باشد، اما نیازمند نظارت جدی، هزینه کرد هوشمندانه و اجماع سیاسی در مجلس است تا به درستی اهداف موردنظر محقق شود.
نظرات کاربران