گرانی پروتز معلولان را خانه نشین کرد! افزایش قیمت پروتز ۱۴۰۴ خرداد ۴

گرانی پروتز معلولان را خانه نشین کرد! افزایش قیمت پروتز خرداد ۱۴۰۴

گرانی سرسام آور پروتزها و اندام های مصنوعی در ایران، معلولان را در تنگنایی بی سابقه قرار داده است. بسیاری از افراد دارای معلولیت، به دلیل عدم توانایی در تأمین هزینه های بالا، از خرید این وسایل ضروری بازمانده و به ناچار زندگی خود را در انزوای کامل ادامه می دهند.

قیمت های سرسام آور: از ۱۰ میلیون تا یک میلیارد تومان!

براساس گزارش های میدانی، قیمت پروتز پا بین ۱۰ تا ۱۵۰ میلیون تومان، پروتز انگشت ۷ تا ۹۰ میلیون و پای مصنوعی زیر زانو تا ۴۰۰ میلیون تومان رسیده است. در موارد پیشرفته تر، قیمت اندام بیونیکی حتی به ۵۰۰ میلیون یا یک میلیارد تومان نیز می رسد! این رشد بی سابقه در شرایطی اتفاق افتاده که حمایت دولتی و بیمه ای از این اقشار تقریباً ناموجود است.

درد دل یک معلول: «پروتز جای بدنم بود، حالا یک آرزو شده!»

رضا، فردی که در یک تصادف پای خود را از دست داده، داستان تلخی دارد: «پروتزی که قبلاً دو میلیون خریده بودم، حالا نزدیک به ۲۰۰ میلیون تومان قیمت دارد. چند سال است از خیرش گذشته ام، چون بیمه ها هیچ کمکی نمی کنند و قیمت ها هر روز بالاتر می رود». این تنها یک نمونه از واقعیت تلخ جامعه معلولان امروز ایران است.

نبود حمایت های دولتی؛ سنگ بزرگی مقابل مسیر بازتوانی

به گفته بهروز مروتی، فعال حوزه معلولان، یکی از مهم ترین چالش ها ناتوانی مالی برای تهیه پروتز و عدم حمایت بیمه ها است. وی تأکید می کند که حتی کمک های سازمان بهزیستی بین ۵ تا ۱۰ میلیون تومان است که در برابر هزینه های چندهزار درصدی غیرقابل مقایسه است. در نتیجه، بسیاری بدون پروتز یا با نمونه های فرسوده زندگی می کنند؛ چیزی که کرامت انسانی آنها را نابود می کند.

بازار انحصاری و بدون رقابت

شرایط بازار نیز بحران را تشدید کرده است. نبود تنوع واردات؛ نبود تولید داخلی مرغوب و عدم تخصیص ارز نیمایی باعث شده قیمت ها سر به فلک بکشند. واردکنندگان خاص با تعیین قیمت های نجومی، بازار را در انحصار خود گرفته اند و هیچ رقابتی برای کاهش قیمت وجود ندارد.

هلال احمر: خدمات ارزان تر و استاندارد ارائه می دهیم

جمعیت هلال احمر اعلام کرده است که خدمات خود را با قیمت های بسیار پایین تر از بازار آزاد ارائه می دهد، اما مشکل اصلی نبود پوشش بیمه ای فراگیر است. مسئولان این نهاد اعلام کرده اند که فرصتی برای دریافت پروتز رایگان در بازه های زمانی مشخص برای معلولان مهیا نیست، موضوعی که در دیگر کشورها کاملاً رایج است.

نبود متولی مشخص در دولت برای امور توانبخشی

پیمان پیشگاهی، مدیرکل توانبخشی هلال احمر، تاکید می کند که در ایران متولی مشخصی برای امور توانبخشان وجود ندارد. وزارت بهداشت درگیر بحران های دیگر است و هیچ رده مدیریتی خاصی برای حوزه توانبخشی در ساختار آن وجود ندارد. همین مسئله باعث شده این حوزه مهم بدون برنامه ریزی و سیاست گذاری کلان باقی بماند.

وضعیت نامطلوب تخصیص ارز و تأثیر آن بر واردات

به گفته نمایندگان سازمان بهزیستی، یکی از دلایل قیمت های بالا عدم تخصیص ارز نیمایی و وابستگی شدید به واردات است. همچنین حمایت های دولتی به شکل راهبردی جهت حمایت مؤثر از تولید یا واردات این لوازم تعریف نشده است. نتیجه این وضعیت، افزایش شکاف طبقاتی حتی در فراهم کردن ابتدایی ترین نیاز زندگی برای معلولان است.

روایت فریبا و سارا: بدن خود را قسطی خریده ایم

«فریبا» و «سارا» از دیگر افراد دارای معلولیت، روایت های جداگانه ای دارند اما رنج مشترکی می کشند. فریبا برای خرید یک دست مصنوعی ۱۹۰ میلیون تومان هزینه کرد که فقط ۱۰ میلیون آن را از بهزیستی کمک گرفت و باقی را با وام و قرض تأمین کرد. سارا از دوستی می گوید که فقط برای باتری یک سمعک، ۱۲ میلیون تومان پرداخت کرده است. آنها معتقدند حمایت بیمه ای و بودجه دولتی، خواسته ای حیاتی و نه لوکس برای آن هاست.

از وعده های انتخاباتی تا فراموشی اجتماعی

سارا می گوید حرف از حقوق معلولان فقط در مراسم خاص یا رقابت های انتخاباتی شنیده می شود؛ «دیگر به این وعده ها عادت کرده ایم اما همچنان بسیاری از ما هیچ امیدی به بهبود شرایط نداریم. منزوی می شویم، افسرده می شویم، از جامعه جدا می شویم».

راه حل چیست؟

• تخصیص بودجه مشخص برای تهیه تجهیزات کمک حرکتی و پروتز در بودجه های سالانه دولت
• پوشش کامل بیمه ای توسط بیمه های پایه و تکمیلی برای محصولات اندام مصنوعی
• حذف مالیات و تعرفه از واردات تجهیزات توانبخشی
• توسعه تولید داخلی با کیفیت استاندارد و حمایت از شرکت های دانش بنیان
• ایجاد یک متولی رسمی و پاسخگو در حوزه توان بخشی با اختیارات و منابع کافی

در حال حاضر، افزایش قیمت پروتز در خرداد ۱۴۰۴ زنگ خطری جدی برای عدالت اجتماعی، کرامت انسانی و سلامت روانی جامعه معلولان است. وقت آن رسیده که دولت، مجلس و نهادهای حمایتی از مقام حرف و شعار بیرون آمده و تصمیمات عملی و مؤثر بگیرند تا معلولان کشورمان بیش از این از زندگی اجتماعی بازنمانند.