استفاده آمریکا از بمب های سنگرشکن در عملیات های نظامی به یکی از مهم ترین موارد نقض حقوق بین الملل و قوانین جنگ تبدیل شده است. اقدام اخیر واشنگتن در بمباران تاسیسات هسته ای غیرنظامی ایران، بدون مجوز شورای امنیت سازمان ملل و با وجود تاکید مکرر بر منع حمله به زیرساخت های حیاتی کشورهای مستقل، موج جدیدی از انتقادات جهانی را به همراه داشته است.
این حمله نه تنها تمامیت ارضی و حاکمیت ملی ایران را هدف قرار داد، بلکه اعتبار چارچوب های حقوقی بین المللی را نیز زیر سوال برد. دولت آمریکا و برخی متحدان غربی در حالی به بهانه مقابله با تهدیدات ادعایی اقدام به توجیه این تجاوز کردند که خود همواره بر لزوم رعایت حقوق بشر و مقررات جهانی جنگ اصرار داشتند. تحلیل گران معتقدند این اقدام تبعیض آمیز و گزینشی آمریکا در اجرای قوانین بین الملل، علاوه بر خسارت های مستقیم انسانی و زیست محیطی، به نظام حقوقی بین الملل لطمات جبران ناپذیری زده و زمینه را برای بی اعتمادی بیشتر کشورها نسبت به قوانین جهانی فراهم کرده است.
در چنین شرایطی، بررسی ابعاد مختلف نقض حقوق بین الملل با استفاده از بمب های سنگرشکن توسط واشنگتن نشان می دهد که این رویکرد نه تنها موجب تضعیف صلح و امنیت بین المللی شده، بلکه چالش های جدی پیش روی نظم حقوقی جهانی ایجاد کرده است.
آغاز تجاوز نظامی؛ آمریکا و صهیونیست ها علیه ایران
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، با خروج از برجام تحت فشار مستقیم نتانیاهو، در نهایت با تصمیم به حمله ی نظامی مستقیم علیه ایران، وارد جنگی شد که رژیم صهیونیستی آغازگر آن بود. این اقدام نظامی، که هیچ مبنای مشروع و قانونی نداشت، ضربه ی سنگینی به نظام قوانین و حقوق بین الملل وارد کرد.
خسارت به نظم بین الملل؛ فراتر از تأسیسات هسته ای
اگرچه میزان دقیق خسارت وارد شده به تأسیسات هسته ای غیرنظامی ایران در حمله ی اخیر آمریکا با چهارده بمب سنگرشکن هنوز مشخص نیست، اما خسارتی که به نظم و قوانین بین المللی وارد شده، کاملاً واضح و غیرقابل انکار است. این حمله، که بدون مجوز شورای امنیت سازمان ملل صورت گرفته، نقض آشکار حاکمیت یک کشور مستقل است.
مجله ی «آمریکن کانسروتیو» در گزارشی با عنوان «اقدام آمریکا به بمباران ایران به حقوق بین الملل صدمه می زند»، این حمله را نشان دهنده ی دورویی کشورهای غربی دانسته و معتقد است که قوانین بین المللی به صورت گزینشی و تنها در مواقعی که به نفع آمریکا و متحدانش باشد، اجرا می شود.
رویکرد دوگانه غرب ؛ محکومیت روسیه، توجیه حمله به ایران
واکنش آمریکا و متحدان غربی اش به این حمله، در مقایسه با محکومیت عملیات نظامی روسیه در اوکراین، نشان دهنده ی ریاکاری و تبعیض آشکار در اجرای قوانین بین المللی است. در حالی که از اقدامات روسیه به شدت انتقاد می شود، حمله ی نظامی آمریکا به ایران، که هیچ تهدیدی علیه این کشور محسوب نمی شد، از سوی بسیاری از کشورهای غربی توجیه شده و حتی مورد تحسین قرار گرفته است.
- نخست وزیر بریتانیا، کی یر استارمر، ضمن تحسین اقدام آمریکا، ایران را مسئول این وضعیت دانسته است.
- فرانسه نیز با ابراز مخالفت با دستیابی ایران به سلاح هسته ای، خواستار خویشتن داری شده است.
- اتحادیه اروپا و اعضای آن مانند آلمان و ایتالیا، با وجود محکوم کردن اقدامات روسیه، حمله ی آمریکا را در راستای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای دانسته اند.
- استرالیا و جمهوری چک نیز حمایت خود را از اقدام آمریکا اعلام کرده اند.
ناتو و اوکراین؛ نفاق در دفاع از قوانین بین المللی
دبیرکل ناتو، مارک روته، با وجود انتقاد شدید از روسیه به دلیل نقض قوانین بین المللی، هرگونه تشابه بین اقدامات روسیه و حمله آمریکا به ایران را رد کرده و این ارزیابی را نادرست خوانده است. رئیس جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، نیز ضمن تأکید بر لزوم توقف برنامه هسته ای ایران، از «عزم دونالد ترامپ» تمجید کرده است، در حالی که خود او پیشتر تهدید به دستیابی مجدد اوکراین به سلاح هسته ای کرده بود.
این واکنش های دوگانه، به ویژه از سوی کشورهایی که خود را مدافع قوانین بین المللی معرفی می کنند، نشان دهنده ی تضعیف بی سابقه ی اعتبار نظم بین الملل است.
هزینه ی واقعی؛ خدشه به قوانین بین المللی
صداقت تعهد آمریکا به یک نظام قانونی بی طرف بین المللی مدت هاست که مورد تردید قرار گرفته است. بمباران بی دلیل اخیر ایران توسط آمریکا، بدون وجود تهدید قریب الوقوع یا تأیید شورای امنیت، این سوءظن را تشدید کرده است. اگرچه پیامدهای این حمله بر برنامه هسته ای ایران هنوز کاملاً مشخص نیست، اما خدشه ی وارد شده به قوانین بین المللی و ادعای آمریکا مبنی بر جایگاهش به عنوان بزرگ ترین مدافع این قوانین، هزینه ی اصلی و جبران ناپذیر این اقدام بوده است.
نظرات کاربران