تفاوت سیستم دفاعی تاد و پاتریوت آمریکا در چیست؟ ویژگی های سامانه های موشکی پیشرفته آمریکا
سامانه موشکی تاد (THAAD) چیست؟
تاد یا Terminal High Altitude Area Defense یکی از پیشرفته ترین سامانه های دفاع موشکی ضد بالستیک جهان است که توسط لاکهید مارتین ساخته شده و هدف اصلی آن مقابله با موشک های بالستیک کوتاه برد، میان برد و برخی دوربرد در فاز پایانی پرواز و در ارتفاع بالا است.
ویژگی های سامانه تاد
- رهگیری در ارتفاع بالا: توانایی نابودی موشک های مهاجم در فاصله بیش از ۲۰۰ کیلومتر و ارتفاع تا ۱۵۰ کیلومتر را دارد.
- برخورد جنبشی (Hit-to-Kill): سامانه تاد به جای استفاده از کلاهک انفجاری، با انرژی جنبشی موشک دشمن را کاملاً منهدم می کند و خسارت جانبی را به حداقل می رساند.
- رادار فوق پیشرفته AN/TPY-2: قابلیت ردگیری دقیق موشک ها از فواصل بسیار دور و کمک به تصمیم گیری سریع در مقابله با تهدیدات.
- پرتابگرهای سیار: باعث استقرار سریع و جابه جایی منعطف در مناطق مختلف عملیاتی می شود.
- قسمت های اصلی: رهگیرهای بدون کلاهک، سامانه کنترل آتش، ارتباطات الکترونیکی فوق امن و واحد پرتابگر موبایل.
سامانه تاد به عنوان بخشی از لایه بالایی دفاع موشکی، نقش اساسی در دفاع استراتژیک آمریکا در مناطقی مانند کره جنوبی، امارات متحده عربی و جزیره گوام دارد.
سامانه موشکی پاتریوت (Patriot) چیست؟
پاتریوت با نام تخصصی MIM-104 Patriot شناخته می شود و توسط شرکت ریتیون طراحی و تولید شده است. این سامانه علاوه بر دفاع در برابر موشک های بالستیک تاکتیکی و کروز، توانایی مقابله با هواپیماهای دشمن را نیز دارد و در خطوط اصلی دفاع بسیاری از کشورهای متحد آمریکا مانند آلمان، ژاپن، اسرائیل و غیره مورد استفاده قرار گرفته است.
ویژگی های سامانه پاتریوت
- رادار آرایه فازی پیشرفته: جستجو و رهگیری همزمان چند هدف و هدایت دقیق موشک ها.
- سکوهای پرتاب متحرک: هر پرتابگر می تواند به طور همزمان ۴ موشک PAC-2 یا ۱۶ موشک PAC-3 بارگذاری کند.
- خودکار بودن عملیات: سامانه قادر به عملکرد خودکار، شناسایی و درگیری بدون دخالت مستقیم انسان است.
- قابلیت عملکرد در همه شرایط آب و هوایی: پاتریوت در شرایط جوی مختلف و ارتفاعات متفاوت موثر می باشد.
- قابلیت مقابله چندلایه: برای مقابله با اهداف متنوع از جمله موشک های هایپرسونیک، بالستیک و کروز به کار رفته است.
این سامانه اولین بار در جنگ خلیج فارس به کار گرفته شد و بعد از آن، بارها در درگیری های خاورمیانه و اوکراین کارآمدی خود را نشان داده است.
مقایسه و تفاوت سامانه تاد و پاتریوت
| ویژگی کلیدی | تاد (THAAD) | پاتریوت (Patriot) |
| نوع هدف | موشک های بالستیک کوتاه، میان و دوربرد (در فاز پایانی) | موشک بالستیک تاکتیکی، کروز و هواگرد (در ارتفاع پایین تا متوسط) |
| فناوری انهدام | برخورد مستقیم (جنبشی) | جنگ افزار انفجاری و حرارتی |
| رادار | AN/TPY-2 فوق پیشرفته | رادار آرایه فازی چندکاره |
| برد عملیاتی | بالای ۲۰۰ کیلومتر | تا ۱۶۰ کیلومتر (بر اساس نوع موشک) |
| حداکثر ارتفاع رهگیری | ۱۵۰ کیلومتر | تقریباً ۲۵ کیلومتر |
| قیمت هر سامانه | میانگین ۱.۲ میلیارد دلار | حدود ۱.۱ میلیارد دلار |
| قابلیت جابه جایی سریع | دارد | نسبتاً دارد |
مزایا و معایب هر سامانه
مزایای تاد:
- استقرار فوق العاده سریع و پوشش مناطق وسیع در ارتفاع بالا
- دقت انهدام بسیار بالا به لطف فناوری برخورد جنبشی
- راهبری بخشی از استراتژی چندلایه دفاع موشکی آمریکا
معایب تاد:
- در فازهای اولیه و میانی پرواز موشک ها عملاً غیرقابل استفاده
- ایجاد تنش های دیپلماتیک به دلیل قدرت رادار و نگرانی کشورهای منطقه
مزایای پاتریوت:
- استفاده چندمنظوره؛ دفاع در برابر موشک های کروز، بالستیک و هواپیما
- عملکرد کاملاً خودکار و قابلیت حمل مجدد ساده تر
- اثبات شده در میدان نبرد و تجربه موفق در مقابله با موشک های هایپرسونیک
معایب پاتریوت:
- دقت رهگیری همچنان در برخی سناریوها محل سوال است
- هزینه بالای هر موشک (تا ۴ میلیون دلار)
- پوشش محدود در برابر حملات گسترده و اشباعی
جمع بندی: کدام سامانه بهتر است؟
تاد و پاتریوت هرکدام در نقش و مکان خاص خود برتری دارند. تاد بهترین گزینه برای مقابله با موشک بالستیک در ارتفاعات بالا و در منطقه نبرد راهبردی است، در حالی که پاتریوت راهکار چندلایه و قابل اتکا برای مقابله با طیف گسترده تری از تهدیدات در میدان نبرد تاکتیکی به شمار می رود. در اغلب عملیات های نظامی، این دو سامانه با هم و در کنار دیگر سیستم های دفاعی مانند Aegis و GMD یک شبکه دفاعی چندلایه و فوق العاده قدرتمند می سازند.
نظرات کاربران