آبله میمون چیست؟ علایم آن و نهوه شیوع + تمامی جزئیات

آبله میمون چیست؟ علائم آن و نحوه شیوع + تمامی جزئیات

آبله میمون (Monkeypox) یک بیماری عفونی ویروسی و نادر است که از طریق ویروس متعلق به خانواده ویروس های آبله ایجاد می شود. این بیماری می تواند هم در جانوران و هم در انسان ها ظاهر گردد و علائمی همچون تب، سردرد، درد عضلانی، خستگی و بثورات پوستی همراه دارد.

نخستین موارد شناسایی آبله میمون

برای اولین بار در سال ۱۹۵۸، در میمون های آزمایشگاهی در دانمارک شناسایی شد. با این حال، اولین مورد ابتلا انسانی مربوط به سال ۱۹۷۰ در جمهوری دموکراتیک کنگو است. شیوع بیماری بیشتر در نواحی استوایی آفریقا، به ویژه در کشورهای مرکز و غرب آفریقا دیده می شود.

علائم آبله میمون چیست؟

علائم اولیه بیماری شامل موارد زیر است:

• تب
• سردرد شدید
• خستگی و ضعف عمومی
• درد عضلانی
• ورم غدد لنفاوی (لنفادنوپاتی)

چند روز پس از شروع تب، بثورات پوستی پدیدار می شوند که ابتدا در صورت و سپس در دیگر نقاط بدن مانند کف دست ها و کف پا گسترش می یابند. این راش ها تاول مانند هستند و می توانند باعث ایجاد خارش و در نهایت زخم شوند.

علائم آبله میمون در بزرگسالان

در بزرگسالان، شدت علائم ممکن است بیشتر باشد. تب بالا، تورم غدد لنفاوی، دردهای استخوانی و عضلانی و راش های شدیدتر گزارش شده است.

علائم آبله میمون در کودکان

کودکان به دلیل سیستم ایمنی ضعیف تر، در معرض خطر بیشتری برای تجربه علائم شدیدتر مانند التهاب مغز (آنسفالیت) یا عفونت های ثانویه هستند. اگرچه انتقال پایدار در کودکان تاکنون گسترده گزارش نشده، اما امکان ابتلای آنان وجود دارد.

تفاوت آبله مرغان با آبله میمون

اگرچه هر دو بیماری ویروسی و تاولی هستند، تفاوت های قابل توجهی وجود دارد:

• ویروس عامل: آبله مرغان توسط ویروس واریسلا زوستر و آبله میمون توسط ویروس ارتوپاکس ایجاد می شود.
• شکل ضایعات: ضایعات آبله میمون عمیق تر و منظم تر ظاهر می شوند.
• تورم غدد لنفاوی: در آبله مرغان غالب نیست، اما در آبله میمون علامتی شایع است.

راه های انتقال و نحوه شیوع

ویروس آبله میمون می تواند از طریق:

• تماس مستقیم با زخم ها یا ترشحات بدن فرد آلوده
• استنشاق قطرات تنفسی
• تماس با اشیاء آلوده مانند ملحفه و لباس آلوده
• گاز گرفتن یا ایجاد خراش توسط حیوان آلوده
• مصرف گوشت خام حیوان آلوده

اگرچه تماس جنسی نزدیک یکی از راه های رایج انتقال تلقی می شود، اما آبله میمون به عنوان یک بیماری صرفاً جنسی طبقه بندی نمی شود.

آیا آبله میمون کشنده است؟

در اکثر موارد، آبله میمون خفیف بوده و بدون درمان خاصی طی ۲ تا ۴ هفته بهبود می یابد. اما نوع آفریقای مرکزی (کنگویی) می تواند باعث مرگ ومیر تا حدود ۱۰٪ شود، خصوصاً در افراد با ایمنی ضعیف یا افراد دارای بیماری های زمینه ای.

خطرات آبله میمون

عوارض احتمالی آبله میمون شامل:

• ذات الریه
• عفونت های ثانویه باکتریایی
• التهاب مغز (آنسفالیت)
• از دست دادن بینایی به علت درگیری چشم

آبله میمون در کودکان

کودکان به دلیل عدم توسعه کامل سیستم ایمنی در معرض ابتلای شدیدتر قرار دارند. در صورت ابتلا در دوران بارداری نیز خطر مرده زایی و عوارض جنینی وجود دارد.

آبله میمون در ایران

برخی موارد مشکوک و انگشت شمار از آبله میمون در ایران گزارش شده اند، اما تاکنون خبری از همه گیری گسترده در کشور اعلام نشده است. با این حال، وزارت بهداشت و درمان همچنان در وضعیت آماده باش برای پیشگیری و تشخیص سریع قرار دارد.

درمان آبله میمون

در حال حاضر درمان خاصی برای آبله میمون وجود ندارد، اما مراقبت های حمایتی و داروهای ضدویروسی می توانند مؤثر باشند. روش های درمانی شامل:

• مصرف داروی تکوویریمات (Tecovirimat)
• داروهای ضد تب مانند استامینوفن و ایبوپروفن
• پمادهای ضد خارش جهت کنترل بثورات
• رعایت کامل بهداشت فردی و جداسازی فرد بیمار
• واکسن Jynneos: واکسنی تأیید شده در آمریکا برای پیشگیری از ویروس آبله میمون

پیشگیری از آبله میمون

بهترین راه پیشگیری از ابتلا به این بیماری، جلوگیری از تماس با افراد یا حیوانات آلوده است. همچنین طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت، واکسن آبله با اثربخشی حدود ۸۵٪ مانع از ابتلا می شود.

هشدار دانشمندان درباره افزایش موارد انسانی

تحقیقات اخیر دانشگاه ساری انگلستان حاکی از افزایش موارد انتقال انسان به انسان است و متخصصان هشدار داده اند که در صورت عدم مداخله، آبله میمون ممکن است تهدیدی جدی برای سلامت عمومی جهانی قلمداد شود.

جمع بندی

آبله میمون هنوز یک بیماری نادر تلقی می شود، اما با افزایش سطح نگرانی از انتقال انسانی، توجه به علائم بیماری، رعایت فاصله گذاری، واکسیناسیون و پیگیری مراقبت های پزشکی بسیار حیاتی است. هرگونه علائم مشکوک باید فوراً ارزیابی و درمان شوند تا از گسترش بیماری جلوگیری شود.

کلیدواژه ها: آبله میمون، علائم آبله میمون، نحوه انتقال آبله میمون، آبله میمون در ایران، آبله مرغان و آبله میمون، واکسن آبله میمون، درمان آبله میمون، آبله میمون در بزرگسالان، آبله میمون در کودکان