نتیجه جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل چه بود و چه دستاوردهایی برای د طرف داشت؟

نتیجه جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل چه بود و چه دستاوردهایی برای دو طرف داشت؟

جنگ ۱۲ روزه؛ ضربه سهمگین و آتش بس اضطراری

شامگاه ۲۳ خرداد، اسرائیل و آمریکا با حمله ای هماهنگ، عملیات نظامی گسترده ای را علیه ایران آغاز کردند. در ۱۳ روز جنگ مهیب</ B>، اسرائیل برجسته ترین فرماندهان نظامی و دانشمندان هسته ای ایران را ترور کرد، مراکز حیاتی را بمباران کرد و شوکی عمیق در ایران و جهان پدید آورد. هدف اصلی اسرائیل، نابودی مراکز هسته ای، سرنگونی نظام سیاسی و تضعیف ایران بود. این حمله، نتیجه ماه ها و شاید سال ها برنامه ریزی مشترک با ایالات متحده بود. اما برخلاف انتظار، ایران با رهبری بی نظیر و ساختاری قدرتمند، تنها پس از ۱۸ ساعت، معادلات جنگ را تغییر داد و ورق را به نفع خود برگرداند.

نفوذ بی سابقه اطلاعاتی اسرائیل، استقرار گسترده مزدوران، جاسازی ده ها هزار ریزپرنده و اشراف اطلاعاتی وسیع بر اشخاص و مراکز مهم، نشان از طرحی فلج کننده علیه ایران داشت. اسرائیل و آمریکا با پشتیبانی سرویس های اطلاعاتی همسو، واقعاً می توانستند ایران را به فروپاشی و تجزیه بکشانند. باید به نبوغ و اشراف اطلاعاتی صهیونیست ها اعتراف کرد، هرچند در نهایت شکست خوردند. اما آن ها دستاوردهایی نیز از این جنگ کسب کردند:

دستاوردهای اسرائیل در جنگ ۱۲ روزه:

• ترور سران برجسته نظامی ایران: سطحی از ترور که در هر کشور دیگری می توانست منجر به فروپاشی شود.
• ترور بیش از ۱۰ نفر از دانشمندان هسته ای ایران.
• بمباران و آسیب رساندن به مراکز مهم هسته ای ایران: نطنز، فردو و اصفهان متحمل خسارت های سنگین شدند.
• بمباران مراکز مهم نظامی ایران.
• آسیب جدی به سامانه های پدافندی ایران و نابودی بیش از ۸۰ درصد از توان پدافندی ایران.
• پرواز هزاران ریزپرنده از داخل ایران و انجام ترورهای گسترده.
• استفاده از تکنولوژی نظامی پیشرفته و هوش مصنوعی برای ترورها و تخریب ها در سطح وسیع.
• موفقیت های سایبری و ایجاد اختلال مکرر در سیستم های دفاعی، شهری و بانکی ایران.
• بهره برداری حداکثری از فضای مجازی و پلتفرم های شبکه های اجتماعی برای مقاصد نظامی و اطلاعاتی.
• جابجایی شبکه گسترده ای از عناصر خائن و مزدور در سراسر ایران و وارد آوردن بیشترین ضربات توسط آن ها.

رادیو ارتش اسرائیل نیز ادعا کرده است که در این جنگ، آمریکا وارد کارزار نظامی برای حمله به تاسیسات هسته ای ایران (به ویژه فردو) شد، از دخالت نیروهای نیابتی ایران در منطقه جلوگیری به عمل آمد، و اسرائیل مشروعیت بین المللی گسترده ای برای اقدامات خود در ایران کسب کرد. همچنین، ادعا شده که سه تاسیسات هسته ای اصلی ایران، ده ها مقر مربوط به برنامه های هسته ای، ۱۵ دانشمند بزرگ هسته ای، و ۴ فرمانده ارشد نظامی (فرمانده سپاه پاسداران، فرمانده ستاد کل نیروهای مسلح، فرمانده قرارگاه خاتم الانبیا، فرمانده نیروی هوافضا) ترور شدند. علاوه بر این، ترور دو مقام ارشد نیروی قدس و صدها نفر از اعضای بسیج و سپاه پاسداران و تخریب نزدیک به ۶۵ درصد از سکوهای شلیک موشک های بالستیک نیز جزو ادعاهای اسرائیل بوده است.

ایران؛ ایستادگی، پیروزی و دستاوردهای بی سابقه

با وجود تمام حملات، اسرائیل هرگز نتوانست به اهداف اصلی خود دست یابد، ایران را تسلیم کند یا نظام آن را تضعیف نماید. باید اذعان داشت که هر کشوری غیر از ایران در مواجهه با چنین حملات پیچیده و سهمگینی، فرو می پاشید. اما ایران نه تنها سقوط نکرد، بلکه ورق را چنان برگرداند که اسرائیل را تا آستانه فروپاشی پیش برد و در نهایت، این ایران بود که آخرین ضربه را وارد کرد.

ایران نه تنها فرو نپاشید، بلکه دستاوردهای بزرگی از دل این جنگ بیرون کشید:

دستاوردهای ایران در جنگ ۱۲ روزه:

• اتحاد بی سابقه داخلی حول محور رهبر و پرچم ایران. موافقان، منتقدان و حتی برخی مخالفان نظام، در کنار هم علیه تجاوز و متجاوزان ایستادند. آیت الله خامنه ای فراتر از یک رهبر عمل کرد و با درایت بی نظیر خود، مدیریت و محبوبیت فزاینده ای در ایران و جهان اسلام کسب کرد و به “محور” تبدیل شد.
• سپاه و نیروهای مسلح ایران با تدبیر رهبر، از ضعف و تشتت عبور کرده و به سرعت قدرت خود را به نمایش گذاشتند.
• شبکه گسترده جاسوسی اسرائیل در داخل ایران افشا شد و به زودی به طور کامل منحل خواهد شد. دست اسرائیل در ایران کاملاً رو و خالی شد.
• ایران با حملات گسترده، مدیریت شده و مخرب، اسرائیل را تا آستانه فروپاشی پیش برد. ۱۳ شبانه روز اسرائیلی ها روانه پناهگاه ها شدند، اقتصاد اسرائیل در معرض فروپاشی قرار گرفت و ویرانی های ناشی از موشک های ایران در اسرائیل بر همگان آشکار شد.
• ایران مراکز مهم نظامی، اطلاعاتی، فناوری ترور، مراکز اقتصادی و زیرساخت های اسرائیل را ویران کرد.
• برای اولین بار به عنوان تنها کشور جهان، همزمان با دو قدرت اتمی جنگید و به پایگاه های آمریکا حمله موشکی کرد.
• آمریکا و ترامپ مغرور را مجبور کرد که برای آتش بس و جلوگیری از گسترش دامنه جنگ، دست به دامان کشورها شوند. احتمال فروپاشی رژیم اسرائیل بدون کمک آمریکا قطعی بود.
• هزاران اسرائیلی برای اولین بار از سرزمین های اشغالی آواره شدند، به طوری که دولت اسرائیل از ترس تخلیه سرزمینی، ترک آن را برای صهیونیست ها ممنوع کرد.
• پدافند ایران با وجود آسیب های ناشی از حملات سایبری، موفقیت های بزرگی کسب کرد و صدها ریزپرنده، تعداد زیادی پهپاد پیشرفته و تعدادی جت را سرنگون کرد. ادعای سرنگونی جت های F35، شاهکاری بی نظیر بود.
• این جنگ تحمیلی باعث شد ایران از یوغ NPT خارج شود و اسرائیل بهانه بسیار خوبی به ایران داد تا ماهیت گروسی و سازمان بین المللی انرژی هسته ای را به رخ دیگران بکشد. حالا ایران با فراغ بال بیشتری می تواند در مورد صنعت هسته ای خود تصمیم بگیرد.
• ایران با تجاوز اسرائیل و با عبور از یک جنگ ویرانگر، از تهدیدهای همیشگی غرب به ویژه تهدیدهای جنگی ترامپ و اسرائیل عبور کرد و نشان داد که هرگز باج نمی دهد. زبان تهدید عملاً برای ایران بی اثر و بی کاربرد است.
• اگر مذاکرات میان ایران و آمریکا دوباره احیا شود، ایران دست برتر را دارد، زیرا نه زبان تهدید علیه ایران کارایی دارد و نه آمریکا ابزارهای آنچنانی علیه ایران در اختیارش مانده است.
• ایران پروژه خائنین ملی را برای همیشه ختم می کند، مردم ایران از عناصر برانداز نظام متنفر شده اند و جریان برانداز ایرانی به شدت بی آبرو و منفور شده است.
• با افشای ماهیت و خطرات عناصر خائن در داخل ایران که با اسرائیل همکاری می کردند، اکنون طیف وسیعی از مردم ایران در تمام کوچه و پس کوچه ها همکار اطلاعاتی ایران و نظام شده اند. این برای ایران سرمایه ای بزرگ است که اسرائیل به ایران هدیه داده است.
• ایران تمامیت ارضی خود را حفظ کرد، اتحاد ملی را شکل داد و آرزوی لیبی شدن ایران توسط نتانیاهو را به گورستان فرستاد.
• ایران اولین ضربه را دریافت کرد، اما آخرین ضربه را زد. معمولاً آخرین ضربه و طرفی که آخرین ضربه را می زند، برنده نبرد است.
• ایران نشان داد که در حملات سایبری و هک سیستم های نظامی و شهری اسرائیل، دست بالا و توانمندی زیادی دارد و این از افتخارات یک کشور اسلامی در مقابل غول جاسوسی دنیاست.
• ایران عملاً به قهرمان دنیای اسلام تبدیل شده است. جریان جنگ نشان داد که نفرت از اسرائیل نه تنها در بین مسلمانان که حتی در غرب، بسیار بالاست و ایران با پاسخ سخت به اسرائیل، هواداران فراوانی در دنیا به دست آورده است. نمایش خرابه های تل آویو در رسانه ها موجب شعف بسیاری از بینندگان شد.
• ایران با شجاعت بی مثال حتی به مهمترین پایگاه آمریکا حمله کرد. این حمله، لاف های ترامپ را تبدیل به تضرع کرد و او را وادار کرد برای قبول آتش بس توسط ایران، دست به دامان برخی کشورها شود.
• دیپلماسی نسبتاً موفق ایران در کنار بخش نظامی موجب شد که کشورهای عربی در حمایت از ایران، تجاوز اسرائیل و بعضاً تجاوز آمریکا را محکوم کنند. نشست های بین المللی نیز برگزار شد و شورای امنیت نیز وادار به جلسه و شنیدن محکومیت اسرائیل توسط برخی کشورها شد.
• ایران، نتانیاهو را در معرض سقوط قرار داده است؛ بعید نیست که زمزمه های عبور از نتانیاهو به دلیل حجم وسیعی از خرابی های تل آویو و حیفا و بئرالسبع و… و به دلیل ضربات اقتصادی و روانی مهلک به یهودی ها و به دلیل تحمیل هزینه های بی فایده به اسرائیل، کلید بخورد.
• ایران ذخایر اورانیوم غنی شده خود را برای استفاده واجب خود حفظ کرد.
• نهایتاً ایران پس از حمله اسرائیل و قرار گرفتن در فضای یک جنگ واقعی، درس و تجربه بسیار گرانبهایی کسب کرد تا خلأها، دشمنان، کاستی ها و… را بشناسد و برای تقویت بنیه های خود، گام های بزرگی بردارد.

رادیو ارتش اسرائیل نیز ادعا کرده است که دستاوردهای ایران در این جنگ شامل: شلیک حدود ۵۵۰ موشک بالستیک و ۱۰۰۰ پهپاد به سمت اسرائیل، کشته شدن ۲۸ اسرائیلی و مجروح شدن صدها نفر، ده ها منطقه ویران شده و خسارت های عظیم به صدها منزل، آوارگی هزاران اسرائیلی، سرنگونی دو پهپاد نیروی هوایی اسرائیل، وارد آوردن خسارت های سنگین به مواضع مهم اسرائیل از جمله اماکن دولتی و تاسیسات راهبردی و نابودی موسسه وایزمن بوده است.

تاب آوری اجتماعی: عامل تعیین کننده در موازنه جدید

جنگ ۱۲ روزه، معادلات راهبردی جدیدی را میان ایران و رژیم صهیونیستی حاکم کرد که می تواند موازنه جدیدی را رقم بزند. آنچه در این نبرد فراتر از موشک ها و پدافندها تعیین کننده شد، تاب آوری اجتماعی بود؛ ظرفیتی که اسرائیل در فقدان آن فرو ریخت و ایران با اتکا بر آن به ابتکار عمل راهبردی رسید. در این جنگ، معادلات سنتی قدرت در غرب آسیا دستخوش تغییراتی عمیق و معنادار شد. برخلاف پیش بینی ها، نه توان نظامی و تکنولوژیک، بلکه عنصری فراموش شده اما بنیادین به عامل تعیین کننده در موازنه تبدیل شد؛ تاب آوری اجتماعی. این مفهوم، که در گفتمان امنیتی غرب کمتر بدان پرداخته می شود، در این نبرد به ابزار اصلی پیروزی و شکست بدل شد؛ عنصری که از درون، جنگ را مدیریت، کنترل یا فرو می پاشاند.

این نبرد نخستین تجربه رویارویی کامل میان دو قدرت بود؛ جایی که تمام ظرفیت های سخت افزاری، اطلاعاتی، سایبری، رسانه ای و حتی روانی به میدان آمد. رژیم صهیونیستی با حمایت آشکار و بی سابقه ایالات متحده، با هدف بهره گیری از اصل غافلگیری و جنگ برق آسا، طراحی تهاجمی خود را آغاز کرد. حمایت اطلاعاتی، تجهیزاتی و دیپلماتیک، در کنار سناریویی روانی برای ایجاد اختلال در تصمیم سازی ایران، بخشی از این طراحی جامع بود. حتی سرپل هایی مخفی برای عملیات داخلی در ایران آماده شده بود تا به زعم خود، ضربات اولیه را فلج کننده سازد. این عملیات در مرحله نخست، با هدف ایجاد شوک استراتژیک از طریق ترور فرماندهان و دانشمندان ارشد ایرانی طراحی شده بود.

در سوی مقابل، جمهوری اسلامی ایران در حالی به جنگ وارد شد که باید ظرف ساعات نخست با خلأ فرماندهی، شوک روانی ناشی از ترور، و موجی از نگرانی عمومی مقابله می کرد. با این حال، ساختار تصمیم سازی در ایران نه تنها فرو نپاشید، بلکه با بازسازی سریع فرماندهی، پاسخ موشکی در قالب عملیات «وعده صادق ۳» را ظرف کمتر از ۲۴ ساعت عملیاتی کرد. این واکنش نه تنها موجب تعجب ناظران خارجی شد، بلکه محاسبات دشمن را نیز کاملاً بر هم زد و ضربه روانی دوم را این بار به رژیم صهیونیستی وارد ساخت.

در این شرایط، آنچه تعیین کننده بود نه صرفاً قدرت آتش یا سامانه های پدافندی، بلکه واکنش جامعه به جنگ بود؛ واکنشی که به وضوح در دو سوی جبهه، مسیر متفاوتی را طی کرد. رژیم صهیونیستی که بر اساس سال ها جنگ ادراکی علیه ایران، به تصور فروپاشی انسجام اجتماعی جمهوری اسلامی در شرایط جنگی دل بسته بود، با واقعیتی متضاد روبه رو شد. ایران نه تنها شاهد شکاف اجتماعی یا اعتراض نبود، بلکه انسجامی بی سابقه میان مردم از یک سو و مردم با حاکمیت از سوی دیگر حول محور دفع تجاوز خارجی و دفاع از وطن شکل گرفت. در مقابل، ساکنان سرزمین های اشغالی که نزدیک به دو سال است که تحت شدیدترین اقدامات دفاعی قرار دارند و اکنون نیز با شدیدترین حملات موشکی که تصوری از آن نداشتند نیز روبه رو شدند و بالاجبار، روزانه تا ۱۵ ساعت را در پناهگاه ها سپری می کردند، با فروپاشی روانی جدی مواجه شدند؛ موضوعی که رژیم صهیونیستی با گنبد آهنین سانسور نیز نتوانست آن را پنهان کند.

تاب آوری اجتماعی در ایران بر محور دفاع از وطن، نه یک اتفاق لحظه ای، بلکه نتیجه زیربنایی تاریخی است که از باورهای فرهنگی، دینی و هویتی با ریشه ای چند هزار ساله تغذیه می شود و با جامعه ای جعلی که در اسرائیل شکل گرفته و به هیچ وجه نمی توان اسم ملت را بر آن گذاشت، قابل مقایسه نیست. این ظرفیت، مهم ترین عامل در عبور از مراحل سخت جنگ ها در طول تاریخ کهن ایران زمین بوده است. آمریکا و اسرائیل تصور می کردند که با جنگ ترکیبی ادراکی، توانسته اند زمینه فشار از درون را فراهم کنند. اما از همان روز سوم جنگ، این تصور جای خود را به یک شوک برگشتی داد؛ جایی که دشمن دریافت جنگ نظامی نه تنها انسجام را متزلزل نکرده، بلکه به تقویت موتور محرک همبستگی اجتماعی در ایران بدل شده است.

این در حالی بود که جامعه اسرائیل تاب مقاومت در برابر جنگ فرسایشی را نداشت. انبوه ساکنان فراری، فشار اجتماعی ناشی از بی اعتمادی به نهادهای حکومتی، و مطالبه توقف هرچه سریع تر جنگ، فشار شدیدی را بر نظام سیاسی حاکم بر تل آویو وارد کرد. این وضعیت به جایی رسید که اسرائیل برای خروج از بن بست، ایالات متحده را به سوی یک اقدام پرریسک سوق داد: حمله به تاسیسات هسته ای ایران با هدف ایجاد دستاورد سیاسی حداقلی برای پایان آبرومندانه جنگ.

ترامپ نیز که اعتبار شخصی اش به این جنگ گره خورده بود، ریسک بسیار خطرناک حمله به سایت های هسته ای ایران را پذیرفت و بدون مجوز کنگره آمریکا دست به این اقدام جنون آمیز زد. در حالی که ترامپ پیش از حمله تهدید می کرد که پاسخ ایران، با شدت بیشتر داده خواهد شد، بعد از عملیات تلافی جویانه ایران و حمله به پایگاه «العدید»، نه تنها پاسخ نداد، بلکه با ذوق زدگی در برابر دوربین های تلویزیونی حاضر شد و از ایران تشکر کرد!

نقطه عطف این جنگ، جایی بود که دشمن دریافت، مشکل اصلی اش سامانه های موشکی ایران نیست؛ بلکه فقدان تاب آوری اجتماعی در سرزمین های اشغالی است. به زبان ساده، مردم اسرائیل نمی توانند جنگ فرسایشی را تحمل کنند؛ حتی اگر گنبدهای آهنین پدافندی، موشک ها را در آسمان منفجر کنند، در برابر انفجار روانی جامعه کاملاً بی دفاع هستند.

از این پس، راهبردهای ایران باید بر همین نقطه تمرکز یابد. امروز، سرمایه اطلاعاتی بی سابقه ای در اختیار ساختارهای راهبردی جمهوری اسلامی قرار گرفته است؛ دانشی که دسترسی بدان بدون ورود به جنگ ممکن نبود، و اگر قرار بود با ابزارهای اطلاعاتی به آن دست یابند، نیاز به صرف میلیاردها دلار بود. این سرمایه حالا پایه طراحی آینده خواهد بود: زمین بازی ای که نه بر مبنای تسلیحات، که بر اساس شکاف روانی و اجتماعی دشمن طراحی خواهد شد.

رژیم صهیونیستی با برآوردهای غلط در جریان تجاوز به ایران، بزرگ ترین نقطه ضعف خود را لو داد و اینک در مقابل راهبردی قرار گرفته که برایش پرهزینه، فرسایشی و بدون خروجی قابل کنترل است. اینک ایران با حفظ عقلانیت راهبردی و مدیریت فشارهای سیاسی، ابتکار عمل را در برابر رژیمی منفعل در اختیار دارد و آینده نشان خواهد داد که اشتباهات راهبردی رژیم صهیونیستی و واشنگتن چگونه معادلات سیاسی، امنیتی و نظامی را به نفع ایران تغییر خواهد داد.

سخن پایانی: آتش بس؛ فصلی برای هوشیاری

آتش بس به معنای صلح یا اتمام جنگ و توطئه و ترور نیست. اسرائیل هرگز یک سیستم و طرف محترم و مورد اعتماد نیست. بیشترین سوءاستفاده اسرائیل غالباً در زمان آتش بس ها صورت گرفته است. ایران باید متوجه ماهیت تروریستی اسرائیل و امنیت سران خود باشد. ایران همچنین باید مراقب چهره های ترسو و محافظه کار درون دولت خود هم باشد.