چرا نباید الکل را روی حرارت و شعله مستقیم قرار دهیم؟
الکل یکی از پراستفاده ترین ترکیبات در صنایع مختلف، آزمایشگاه ها، داروسازی و ضدعفونی کردن است. اما نکته ای که کمتر مورد توجه قرار می گیرد، ویژگی اشتعال پذیری بالای الکل است. در این مقاله بررسی می کنیم که چرا قرار دادن الکل روی حرارت یا شعله مستقیم می تواند بسیار خطرناک باشد و چه مراقبت هایی باید در زمان استفاده از آن انجام دهیم.
الکل چیست و چه کاربردهایی دارد؟
الکل ها گروهی از ترکیبات شیمیایی هستند که دارای یک یا چند گروه هیدروکسیل (-OH) می باشند. رایج ترین نوع الکل که بسیاری از ما آن را می شناسیم، الکل اتانول است. الکل در بسیاری از صنایع کاربرد دارد از جمله:
- ضدعفونی کننده ها
- صنایع داروسازی برای تهیه داروها و محلول ها
- حلال شیمیایی در آزمایشگاه ها و صنایع رنگ سازی
- صنایع سوختی مانند سوخت زیستی
چرا الکل اشتعال پذیر است؟
یکی از مهم ترین ویژگی های خطرناک الکل، نقطه اشتعال پایین آن است. الکل ها، به ویژه الکل اتانول و متانول، در دمای اتاق می توانند تبخیر شده و بخار قابل اشتعالی تولید کنند. این بخارات به راحتی با کوچک ترین جرقه یا تماس با شعله، آتش سوزی شدید ایجاد می کنند.
چه اتفاقی هنگام حرارت دادن الکل می افتد؟
هنگام قرار دادن الکل تحت حرارت یا شعله مستقیم، مولکول های آن به سرعت تبخیر می شوند و حجم زیادی از بخار الکل در محیط اطراف پخش می شود. این بخار در تماس با شعله یا منبع گرما سریعا مشتعل شده و خطر انفجار یا آتش سوزی گسترده را در پی دارد.
از طرفی، برخی از ویژگی های الکل باعث می شود که شعله آن قابل مشاهده نباشد (مثلاً در مواردی شعله آبی یا بی رنگ دارد)، که همین موضوع خطر سوختگی تصادفی را نیز افزایش می دهد.
چرا حتی محصولات حاوی الکل نیز خطرناک هستند؟
بسیاری از مواد روزمره مانند ژل های ضدعفونی کننده الکلی، اسپری های مراقبتی، و برخی از محلول های تمیزکننده خانگی نیز دارای درصدی از الکل هستند. این دسته از مواد نیز خاصیت اشتعال پذیری را حفظ می کنند.
حتی قرارگیری در معرض نور خورشید و گرمای شدید می تواند در طول زمان خطر انفجار یا شعله ور شدن خودبخودی را افزایش دهد.
نکات ایمنی هنگام استفاده و نگهداری الکل
برای جلوگیری از بروز خطرات ناشی از حرارت دادن یا اشتعال الکل، رعایت نکات ایمنی زیر الزامی است:
- دور نگه داشتن از منابع شعله و حرارت مانند اجاق گاز، بخاری و یا چراغ های روغنی
- نگهداری الکل در ظروف دربسته و مقاوم به حرارت
- استفاده در محیط های با تهویه مناسب به خصوص در آزمایشگاه ها
- جلوگیری از قرار گرفتن در معرض مستقیم نور خورشید
- نگهداری دور از دسترس کودکان
نتیجه گیری
خاصیت اشتعال پذیری بالا و نقطه فرار پایین بخارات الکل آن را به یکی از مواد بسیار خطرناک در برابر حرارت و شعله مستقیم تبدیل کرده است. حتی اگر الکل به تنهایی شعله ور نشود، بخارات انباشته شده آن می تواند با کوچک ترین جرقه سبب انفجار یا حریق گسترده شود. بنابراین، رعایت جوانب احتیاط هنگام استفاده و نگهداری الکل امری اساسی است.
به یاد داشته باشید: ایمنی، مهم تر از هر چیز دیگر در برخورد با مواد اشتعال پذیر مانند الکل است.
نظرات کاربران